Creative Commons License This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 Unported License.

31 Ιαν 2013

Ελλάδα - Το μεγάλο ξεπούλημα: η μεγάλη γκάφα του ρεπορτάζ της Αλεξίας Κεφαλά στη γαλλική δημόσια τηλεόραση

Το παρακάτω άρθρο, γραμμένο από τον Okeanos (@Okeanews) και την Ντόρα Οικονομίδου (@IrateGreek) δημοσιεύθηκε αρχικά στα γαλλικά στην ιστοσελίδα Okeanews. Υπάρχει επίσης στα αγγλικά, εδώ.

Το εβδομαδιαίο μαγακαζίνο της δημόσιας γαλλικής τηλεόρασης France 2, Envoyé Spécial (ειδικός απεσταλμένος), παρουσίασε λίγο πριν τα Χριστούγεννα του 2012 ένα ρεπορτάζ σχετικά με τις ιδιωτικοποιήσεις στην Ελλάδα. Υπό τον τίτλο "Ελλάδα: το μεγάλο παζάρι" ("Grèce: la grande braderie"), το ρεπορτάζ αυτό, που αποτελεί σύλληψη και παραγωγή της Αλεξίας Κεφαλά (@alexisKefalas) και του Michel Tardy, βρίθει από ανακρίβειες και αβλεψίες, ενώ επιπλέον, ένας από τους ανθρώπους που εμφανίζονται σε αυτό αρνείται το ρόλο που του αποδίδεται. Το αποτέλεσμα είναι μια εντελώς διαστρεβλωμένη εικόνα των ιδιωτικοποιήσεων στην Ελλάδα. Παρακάτω παρουσιάζουμε μια ανάλυση όσων οι δημοσιογράφοι κανονικά δεν θα έπρεπε να κάνουν.

Την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, το ρεπορτάζ ήταν διαθέσιμο στο YouTube στα γαλλικά. Αν επιλέξετε να παρακολουθήσετε ολόκληρο το επεισόδιο, το απόσπασμα στο οποίο αναφερόμαστε αρχίζει στο 33ο λεπτό.

Καμία αναφορά στο ΤΑΙΠΕΔ: ένα σφάλμα που δεν θα έκανε ούτε αρχάριος


Όπως είναι γνωστό, το ΤΑΙΠΕΔ είναι η εξουσιοδοτημένη αρχή για όσες ιδιωτικοποιήσεις στην Ελλάδα πραγματοποιηθούν υπό τους όρους του Μνημονίου: όλα τα σχετικά στοιχεία δημοσιεύονται στην ιστοσελιδα του. Η Αλεξία Κεφαλά όμως, μοιάζει να αγνοεί την ύπαρξή του.

Ένα ρεπορτάζ στο οποίο δεν γίνεται καμία αναφορά στο ΤΑΙΠΕΔ και στα έσοδα του κράτους από τις ιδιωτικοποιήσεις, στοιχεία διαθέσιμα στην ιστοσελίδα, ήταν επιρρεπές σε σοβαρά λάθη. Επιπλέον, το γεγονός πως η ιστοσελίδα είναι διαθέσιμη στα ελληνικά και στα αγγλικά, δεν αφήνει κανένα περιθώριο να αγνοηθεί.

Η Ελλάδα παρουσιάζεται στο ρεπορτάζ σαν μια χώρα που "δεν θα διστάσει να αποχωριστεί τους θησαυρούς και την κληρονομιά της, όπως τα νησιά της για παράδειγμα, 47 εκ των οποίων είναι προς πώληση ή ενοικίαση. Η λιστα περιλαμβάνει ακόμα ορυχεία, λιμάνια, ανάκτορα. Εν συντομία, πρόκειται για ένα μεγάλο ξεπούλημα που έλκει τους άπληστους".

Ο Άρης Καλιπολίτης, μέλος της διοικούσας επιτροπής του ΤΑΙΠΕΔ, αρνείται πως το ελληνικό κράτος σκοπεύει να πουλήσει τα νησιά του, καθώς και ότι έχει αναθέσει την αποστολή αυτή σε μεσίτη. Σε ένα email του με ημερομηνία 22 Δεκεμβρίου 2012, αναφέρει:

“Σήμερα έχει δηλώσεις του Υπ.Εξωτερικών: “Η Ελλάδα ΔΕΝ πουλάει τα νησιά της”. Είναι δυνατόν η Ελλάδα να έχει αναθέσει σε ένα μεσίτη να πουλάει νησιά της?????????”


Ποιος είναι όμως αυτός ο μεσίτης;

Ο Νίκος Λαγονίκος, που παρουσιάζεται στο ρεπορτάζ από την Κεφαλά, είναι ιδιοκτήτης ενός ταξιδιωτικού γραφείου στην  Εύβοια. Η Κεφαλά τον παρουσιάζει ως ταξιδιωτικό πράκτορα και μεσίτη, λέγοντας: "Συναντήσαμε το Νίκο, τον μεσίτη μας. Το κράτος του έδωσε επίσημη ανάθεση να πουλήσει αυτά τα νησιά.". Η λέξη "επίσημη" είναι τονισμένη από την ίδια, όχι από μας. Στο ρεπορτάζ, ο Λαγονίκος εμφανίζεται να ξεναγεί ανθρώπους σε μια χερσόνησο που ονομάζεται "νησί των ονείρων" και διαθέτει πλήρη τουριστικό εξοπλισμό.

Επικοινωνήσαμε με το Νίκο Λαγονίκο για να μάθουμε περισσότερα. Ο ίδιος αρνήθηκε κατηγορηματικά αυτούς τους ισχυρισμούς, λέγοντας συγκεκριμένα τα εξής:

"Όχι, δεν διαθέτω [ανάθεση], πώς θα μπορούσε να μου ανατεθεί κάτι που επισήμως δεν έχει εγκριθεί; Αυτά που λέτε δεν έχουν συζητηθεί επισήμως. Σε κάθε περίπτωση, ένα πράγμα είναι βέβαιο, εγώ δεν έχω πάρει καμία ανάθεση. Έχω ενημερωθεί, ναι, αλλά ανάθεση, όχι. Το ΤΑΙΠΕΔ, αν επικοινωνήσετε μαζί τους επισήμως, θα σας πουν πως επισήμως δεν έχουν ιδέα. Γιατί οι πληροφορίες που κυκλοφορούν, ως αποτέλεσμα υποκλοπών δεν έχουν σημασία. Υπάρχουν και οι πληροφορίες που διαχέονται επί τούτου για να τσεκαριστούν αντιδράσεις, αλλά αυτά δεν είναι επίσημες δηλώσεις. Το ΤΑΙΠΕΔ θα σας πει πως δεν εχουν ιδέα για νησιά που ανήκουν στη δικαιοδοσία του Υπουργείου Οικονομικών. Και το ΤΑΙΠΕΔ δεν έχει καμία σχέση με το νησί των ονείρων."

Μπορείτε να ακούσετε το απόσπασμα της συνέντευξης με το Νίκο Λαγονίκου εδώ (10 Ιανουαρίου 2013):


Παρουσιάζοντας ιδιωτικές συναλλαγές σαν ιδιωτικοποιήσεις

Οι ιδιωτικοποιήσεις που παρουσιάζονται στο εν λόγω ρεπορτάζ είτε συνέβησαν πριν από την τρέχουσα κρίση, είτε πρόκειται για συναλλαγές μεταξύ ιδιωτικών εταιριών.

Για παράδειγμα, η 35ετής παραχώρηση μέρους του λιμανιού του Πειραιά στην κινέζικη εταιρία Cosco συνέβη το 2008. Η ιδιωτικοποίηση του λιμανιού δεν έχει ξεκινήσει ακόμα. Επιπλέον, το ρεπορτάζ αναφέρει πως έχει ήδη βρεθεί αγοραστής για την ΤρενΟΣΕ

Κάτι αντίστοιχο ισχύει και αναφορικά με το μεταλλείο χρυσού και χαλκού στην Χαλκιδική, για το οποίο αναφέρεται στο τέλος του ρεπορτάζ ότι πουλήθηκε ήδη από το 2003 (και όχι το 2012) από την καναδέζικη ιδιωτική εταιρία TVX Gold στην ελληνική εταιρία Ελληνικός Χρυσός, με το ελληνικό κράτος να έχει το ρόλο του διαμεσολαβητή, με το αντίτιμο των 11 εκατ. € (και όχι 2 δις €, όπως αναφέρει η Κεφαλά). Αργότερα, μέρος της Ελληνικός Χρύσος πουλήθηκε στην European Goldfields, η οποία κατόπιν αγοράστηκε από την Eldorado Gold. Αυτή δεν ήταν ιδιωτικοποίηση, αλλά πώληση από μια ιδιωτική εταιρία σε μια άλλη, και μάλιστα συνέβη πολύ πριν την κρίση. Προφανώς η υπόθεση αποτελεί ένα σκάνδαλο τεραστίων διαστάσεων για άλλους λόγους, που σχετίζονται με την διαδικασία της πώλησης του μεταλλείου, καθώς και τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο, αλλά όχι με τη λογική που αναφέρεται στο ρεπορτάζ. Η δράση του δημάρχου της περιοχής, Χρήστου Πάχτα, εγείρει πράγματι πολύ σοαβρές υποψίες. Είναι όμως αληθινά τουλάχιστον παράξενο που η Κεφαλά επαφίεται σε μια τηλεφωνική συνέντευξη με ένα ανώνυμο στέλεχος της Eldorado Gold, του οποίου μάλιστα η ακριβής ιδιότητα παραμένει ασαφής.

Κατώτεροι των δημοσιογραφικών απαιτήσεων

Το ρεπορτάζ καταφεύγει σε πρακτικές που δεν αξίζουν ούτε το ελάχιστο δημοσιογραφικού σεβασμού:

- Δεν γίνεται καμία διάκριση μεταξύ πώλησης, ενοικίασης και παραχώρησης. Για παράδειγμα, ο δήμος Ερέτριας επιβεβαιώνει πως το νησί των Ονείρων δεν είναι προς πώληση. Μια πρόσκληση υποβολής προσφορών πρόκειται να δημοσιοποιηθεί μέσα στις επόμενες εβδομάδες, με στόχο την ενοικίαση τουριστικών υποδομών για μια περίοδο 25 ως 30 χρόνων, με αντίτιμο €100.000 το χρόνο. Η λογική "όποιος προλάβει" είναι προφανώς αναληθής, όπως μπορείτε να διαπιστώσετε, ακούγοντας το παρακάτω απόσπασμα:

- Το ρεπορτάζ εξαπατά: για παράδειγμα δείχνει πλάνα από το αεροδρόμιο της Αθήνας, στο σημείο που αναφέρεται στις ιδιωτικοποιήσεις, αλλά αυτό το αεροδρόμιο δεν συγκαταλέγεται στη λίστα του ΤΑΙΠΕΔ. Το αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης, καθώς άλλα περιφερειακά αεροδρόμια, από την άλλη, πρόκειται να ιδιωτικοποιηθούν. Ομοίως, το τρίτο σύμβολο, το οποίο υποδηλώνει χρήση ευρωπαϊκών κονδυλίων για την αποκατάσταση του θερινού ανακτόρου στο Τατόι (ούτε καλούμενη "βασιλική περιουσία") αφορά στην πραγματικότητα την κατασκευή αντιπυρικής ζώνης στο δημόσιο δάσος του Τατοΐου, και όχι στους κήπους του ανακτόρου.

Συμπέρασμα: μια κανονική απάτη

Εν συντομία, ένα ρεπορτάζ που ισχυρίζεται πως αναφέρεται στις ιδιωτικοποιήσεις και το ξεπούλημα της Ελλάδας, δεν μιλά στην πραγματικότητα για εκείνες τις ιδιωτικοποιήσεις που έχουν να κάνουν με την τρέχουσα κρίση και εκπορεύονται από τα μνημόνια. Παράλληλα βρίθει ανακριβειών. Σε αυτό το κείμενο, εντοπίσαμε και παρουσιάσαμε μόνο τα πιο εντυπωσιακά σημεία, αλλά υπάρχουν και πολλά άλλα.

Παρά ταύτα, υπάρχει πολύ υλικό για γλαφυρά ρεπορτάζ σχετικά με την κατάσταση στην Ελλάδα κατά το 2012-2013: για παράδειγμα, το έγγραφο με το οποίο αναγγέλεται η ίδρυση του ΤΑΙΠΕΔ είναι ένας αποικιοκρατικού τύπου νόμος που αντίκειται προς δεκάδες άλλους νόμους, αλλά και προς το ελληνικό Σύνταγμα. Ομοίως, η Ελλάδα ετοιμάζεται να ιδιωτικοποιήσει τις εταιρίες ύδρευσης και αποχέτευσης, ενώ η διεθνής εμπειρία έχει αποδείξει πως κάτι τέτοιο, όπου συνέβη, έφερε καταστροφικά αποτελέσματα.

Άλλο παράδειγμα αποτελούν οι ανακολουθίες σχετικά με άλλες ιδιωτικοποιήσεις, που έχουν ήδη ξεκινήσει, όπως του ΟΠΑΠ. Υπενθυμίζεται πως η τιμή πώλησης του ΟΠΑΠ εκτιμάται σε περίπου 1 δις €, ενώ αυτή η εταιρία αποφέρει στο κράτος περίπου 500 εκατ. € ετήσια κέρδη. Όμως η Ελλάδα ετοιμάζεται να πουλήσει τον ΟΠΑΠ για ένα αντίτιμο που ισούται με τα κέρδη της εταιρίας μόλις δύο ετών (περισσότερες πληροφορίες εδώ, στα γαλλικά).

Μια μεγάλη έρευνα σχετικά με τις ιδιωτικοποιήσεις διενεργήθηκε από την ομάδα του Radiobubble το 2012 και μπορείτε να την διαβάσετε εδώ. Η έρευνα θα είναι σύντομα διαθέσιμη και στα αγγλικά.

Αντί να ασχοληθεί με τα αληθινά προβλήματα και σκάνδαλα, η κυρία Κεφαλά προτιμά να κάνει χρήσης εντυπωσιοθηρικών πληροφοριών και να αναφερθεί σε περιπτώσεις άσχετες με την ουσία του ζητηματος, μάλλον για να έχει κάτι να πουλήσει στο κανάλι France 2.

Σκάνδαλα συμβαίνουν στην Ελλάδα καθημερινά, και χρειάζεται πολλή δουλειά για να τα αποκρυπτογραφήσει κάποιος, καθώς παράλληλα κυκλοφορούν και πολλές φήμες που συχνά είναι ψευδείς. Έχουμε ξαναδεί στο παρελθόν αναξιόπιστα ρεπορτάζ από την Αλεξία Κεφαλά, στα οποία οι πληροφορίες δεν ήταν διασταυρωμένες. Όμως η συγκεκριμένη δουλειά είναι μια καλοστημένη απάτη, που πιο μεγάλη σχέση έχει με τις δημόσιες σχέσεις, παρά με την δημοσιογραφία.

Παρ'όλα αυτά, υπάρχουν πολλοί γαλλόφωνοι δημοσιογράφοι στην Ελλάδα, επαγγελματίες ή απλοί πολίτες, πάντα έτοιμοι να κάνουν σοβαρή έρευνα σχετικά με τις συνέπειες της κρίσης και της λιτότητας.

Okeanos και Ντόρα Οικονομίδου


UPDATE

Μετάφραση από το Okeanews

Aφού ανεβάσαμε αυτό το άρθρο στα γαλλικά, ο Sébastien DeurdillyΓενικός Διευθυντής της Upside TV, της εταιρίας παραγωγής που διεξήγε το εν λόγω ρεπορτάζ, μας έστειλε το παρακάτω email:

"Θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε πως σκοπεύουμε να καταφύγουμε σε νομικές ενέργειες εναντίον σας
- για έλλειψη σεβασμού προς πνευματικά δικαιώματα, επειδή δημοσιεύσατε στο site σας ένα ρεπορτάζ, του οποίου έχουμε τα δικαιώματα,
- για δυσφήμιση σχετικά με τα στοιχεία που αναφέρετε στο άρθρο σας.
Με εκτίμηση,...
Η Upside TV σχολιάσε επίσης το άρθρο μας στο twitter:


Μετάφραση:

- Upside TV: Το άρθρο σας είναι ψευδές και δυσφημιστικό
- Okeanews: Σε ποια ακριβώς σημεία, κατά τη γνώμη σας;
- Upside TV: Θα σας ενημερώσει ο δικηγόρος μας
- Okeanews: Κανένα πρόβλημα, θα περιμένουμε.

Σχετικά με το πρώτο σημείο, καλούμε την Upside TV να επικοινωνήσει απευθείας με το YouTube, ζητώντας να κατέβουν όλα τα σχετικά βίντεο.
Όσο για το δεύτερο σημείο, ο δικηγόρος μας είναι έτοιμος να καταφύγει σε κάθε νόμιμο μέσο. 

Okeanos και Ντόρα Οικονομίδου

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου