Εκδότες εφημερίδων, σχολικών βιβλίων και μηνύσεων

Αρκετά σχόλια προκάλεσε η παλαιότερη ερώτηση της βουλευτή των Ανεξαρτήτων Ελλήνων, Σταυρούλας Ξουλίδου, για την προμήθεια βιβλίων από τον -καταργημένο πλέον- ΟΕΔΒ με ανάθεση σε τρεις εκδότες εφημερίδων. Πιο συγκεκριμένα, το Νοέμβριο του 2009 ο ΟΕΔΒ ανέθεσε την προμήθεια των τριών τίτλων "Πάπισσα Ιωάννα", "Υπέροχη Ελλάδα" και "Αθήνα - 60 μορφές στο φως" στους εκδοτικούς οργανισμούς Εκδόσεις Πρώτο Θέμα, Πήγασος (Το Έθνος) και Realmedia (Real News). Σύμφωνα με έγγραφα της Διεύθυνσης Οικονομικών Υποθέσεων του ΟΕΔΒ, τον Ιούνιο του 2013 εγκρίθηκαν ποσά ύψους 930.000 ευρώ για την αποπληρωμή των παραπάνω προμηθειών. Η  η κα. Ξουλίδου, με ερώτησή της προς το Υπ. Παιδείας, ζήτησε να ενημερωθεί σχετικά με τη διαδικασία της επιλογής, τον αριθμό των βιβλίων και το πού αυτά διατέθηκαν. Σύμφωνα με το ερώτημα της βουλευτή των Ανεξαρτήτων Ελλήνων, το ποσό των 930.000 ευρώ αφορούσε σε υπόλοιπα πληρωμών και το συνολικό κόστος ανερχόταν στα 2,4 εκατ. ευρώ. (το ερώτημα της Στ. Ξουλίδου, σε μορφή pdf)

Το γεγονός αυτό διακινήθηκε αυτές της ημέρες από έντυπα και σελίδες του ευρύτερου χώρου της Αριστεράς (π.χ. Αυγή), ως απόδειξη διαπλοκής μεταξύ της κυβέρνησης και των αντίστοιχων εκδοτών εφημερίδων. Αξίζει να σημειωθεί ωστόσο, ότι στα αρχικά δημοσιεύματα αναφέρθηκαν λανθασμένα ορισμένα ποσά, ικανά να δημιουργήσουν εντυπώσεις. Λάθη, ωστόσο, που οφείλονται στο ερώτημα της βουλευτή των Ανεξαρτήτων Ελλήνων και που διορθώθηκαν στη συνέχεια.

Ο άμεσα ενδιαφερόμενος και η απειλή για μήνυση

H είδηση προκάλεσε έντονα σχόλια και στα κοινωνικά δίκτυα, το πρωί της Κυριακής. Ο @galaxyarchis, της ομάδας ειδήσεων του #rbnews, αναζήτησε διευκρινίσεις σχετικά με τα ποσά (συνολικά και υπόλοιπα) και, προκειμένου να διερευνήσει περισσότερο το ερώτημα αν τα ποσά αυτά είναι υπερβολικά ή όχι, απεύθυνε ερώτημα για το τιράζ της έκδοσης "Αθήνα - 60 μορφές στο φως" στον Νίκο Χατζηνικολάου (εκδότη της Real News), με βάση το αντίστοιχη κοινοβουλευτική ερώτηση της Στ. Ξουλίδου. Το tweet του "Γαλαξιάρχη" προκάλεσε την οργή του Νίκου Χατζηνικολάου, ο οποίος μάλιστα απείλησε με μήνυση, σε περίπτωση που μάθαινε το πραγματικό όνομά του.

Το γεγονός αυτό καταγράφει αναλυτικά ο "Γαλαξιάρχης" στο μπλογκ του.

Σημειώνεται, ότι το βιβλίο "Αθήνα - 60 μορφές στο φως" δεν κυκλοφόρησε ποτέ στα βιβλιοπωλεία. Πρόκειται για εσωτερική έκδοση της Realmedia, η οποία συνόδευε την εφημερίδα Real News στα περίπτερα, την 11/9/2010 (η τιμή φύλλου με το βιβλίο είναι της τάξης των 5 ευρώ). Έχει μέγεθος 132 σελίδες και είναι πλέον διαθέσιμο δωρεάν σε ηλεκτρονική μορφή, από το ιστοσελίδα της Real News. Σύμφωνα με το ερώτημα της Στ. Ξουλίδου, η Realmedia έλαβε 930.000 ευρώ συνολικά για την προμήθεια του βιβλίου. Ποσό που διέψευσε με απάντησή του το υπ. Παιδείας, δεκαπέντε ημέρες αργότερα, όπου αναφέρεται ότι το πραγματικό ποσό είναι της τάξης των 128.000 ευρώ.

Απάντηση υπουργείου και διευκρινίσεις Χατζηνικολάου

Σύμφωνα με την απάντηση του υπουργείου (pdf), τα πραγματικά ποσά των οφειλών είναι εκείνα που η κα. Ξουλίδου ανέφερε ως "υπόλοιπα". Δηλαδή, 156.750 ευρώ στο Πρώτο Θέμα, 644.762 ευρώ στον Πήγασο και 127.894 στη Realmedia. Οι αναθέσεις έγιναν με ισάριθμες υπουργικές αποφάσεις, το Νοέμβριο του 2009 (κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ, υπουργός Άννα Διαμαντοπούλου). Τα βιβλία διατέθηκαν «για τον εμπλουτισμό των σχολικών βιβλιοθηκών», αλλά στοιχεία για το τιράζ δεν έγιναν γνωστά.

Χωρίς να αναφέρεται αριθμός αντιτύπων, στην ιστοσελίδα του Νίκου Χατζηνικολάου, enikos.gr, αργά χθες το βράδυ αναρτήθηκαν περισσότερα στοιχεία: «το ποσό των 127.894,25 ευρώ αφορά σε ολόκληρη την παραγωγή της έκδοσης (φωτογράφιση, κείμενα και ότι άλλο απαιτείται για την παραγωγή της έκδοσης) και εμπεριέχει το ΦΠΑ». Αυτό σημαίνει ότι το υπουργείο παιδείας δεν επέλεξε την Realmedia απλά για την εκτύπωση ενός βιβλίου, αλλά για τη δημιουργία του τίτλου "Αθήνα - 60 μορφές στο φως", το οποίο διατέθηκε στη συνέχεια στις σχολικές βιβλιοθήκες.

Τρεις εκδότες, ένα τυπογραφείο

Στο περιθώριο της είδησης για την προμήθεια βιβλίων για τις σχολικές βιβλιοθήκες από εκδότες εφημερίδων, αξίζει να αναφερθεί μία επιπλέον πληροφορία σχετικά με το τυπογραφείο που συνδέει τους τρεις αυτούς εκδότες.

Οι τρεις εφημερίδες που ανήκουν στις αντίστοιχες εκδοτικές εταιρείες που πήραν τις συμβάσεις για τα βιβλία, το Έθνος (Πήγασος), το Πρώτο Θέμα και και η Real News (Realmedia), τυπώνονται από την ίδια εταιρεία. Πιο συγκεκριμένα την IRIS Εκτυπώσεις. Άρα είναι πολύ πιθανό τα τρία βιβλία, οι εκτυπώσεις των οποίων μοιράστηκαν στις τρεις εκδοτικές, να τυπώθηκαν κι αυτά στο ίδιο τυπογραφείο. Να σημειωθεί ότι το μετοχικό σχήμα της IRIS Εκτυπώσεις περιλαμβάνει δύο μόνο ισότιμους μετόχους (από 50% ο καθένας): ΔΟΛ και ΠΗΓΑΣΟΣ (Μπόμπολας).

Ερωτηματικά

Τα αναφερόμενα ποσά επαρκούν για αρκετές δεκάδες χιλιάδες εκτυπώσεις των τριών βιβλίων. Οι σχολικές βιβλιοθήκες αριθμούν μόλις 500 (σε σύνολο 3.500 περίπου σχολείων της χώρας). Πόσες δεκάδες αντίτυπα αντιστοιχούν σε κάθε βιβλιοθήκη;

Υπήρξαν υπερκοστολογήσεις για την εκτύπωση του κάθε τεμαχίου, εφόσον δεν αναφέρεται το τιράζ;

Έγινε πρόχειρος διαγωνισμός, ή η Άννα Διαμαντοπούλου με τρεις διαδοχικές αποφάσεις μοίρασε τις προμήθειες σε ισάριθμους εκδότες εφημερίδων;

Τυπώθηκαν πράγματι και τα τρία βιβλία σε ένα τυπογραφείο, συμφερόντων ΔΟΛ και Μπόμπολα;

Ποιος ο λόγος της επίθεσης Χατζηνικολάου στο μέλος της ομάδας του #rbnews, για ένα απλό ερώτημα; Γιατί δεν έδωσε απάντηση σχετικά με τον αριθμό των αντιτύπων που παρέδωσε στο υπουργείο, για τα 128.000 ευρώ που έλαβε;

Με ποια διαδικασία επιλέχθηκε η Realmedia για τη δημιουργία ενός βιβλίου από το μηδέν, ώστε αυτό να διατεθεί στις σχολικές βιβλιοθήκες (σημ. ο ίδιος τίτλος δόθηκε λίγο αργότερα "δώρο" με την εφημερίδα Real News, ενώ πλέον προσφέρεται δωρεάν σε ηλεκτρονική μορφή);

Πόσο νόμιμο και ηθικό είναι να χορηγούνται δημόσια κονδύλια για σχολικά βιβλία σε εκδότες εφημερίδων και πόσο δεοντολογικό είναι να αποδέχονται δημοσιογράφοι αυτές τις κρατικές αναθέσεις;