Η λίστα Λαγκάρντ και η δίκη του Κώστα Βαξεβάνη

Στις 6 Ιουνίου του 2013 ο πρώην “τσάρος” της ελληνικής οικονομίας Γιώργος Παπακωνσταντίνου έβλεπε την ολομέλεια της βουλής των Ελλήνων να ψηφίζει, μετά την παραπομπή του για νόθευση εγγράφου και παράβαση καθήκοντος, υπέρ της διεύρυνσης του κατηγορητηρίου εναντίον του σε “απιστία σε βαθμό κακουργήματος” για το σκάνδαλο της υπόθεσης αλλοίωσης της λίστας 2062 Ελλήνων καταθετών στην Ελβετία, γνωστής και ως λίστα Λαγκάρντ.

Τέσσερις μέρες αργότερα, ο Κώστας Βαξεβάνης, ο δημοσιογράφος που συνελήφθη και δικάστηκε επειδή δημοσίευσε πρώτος, στις 27 Οκτωβρίου του 2012, τα ονόματα που περιέχονται στη λίστα, βρίσκεται για δεύτερη φορά κατηγορούμενος* για την ίδια υπόθεση μετά από έφεση της Εισαγγελίας, επειδή το δικαστήριο “δεν έδωσε την δέουσα αποδεικτική βαρύτητα στο αποδεικτικό υλικό και εκτίμησε λίαν πλημμελώς”.

Είχε προηγηθεί η δίκη του την 1η Νοέμβρη του 2012 η οποία, όπως ο ίδιος ο Κώστας Βαξεβάνης αναφέρει σε ανοιχτή επιστολή του προς τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοσέ Μανουέλ Μπαρόζο, έγινε με τέτοια προχειρότητα που “στη δικογραφία δεν υπήρχε μέσα κανένα στοιχείο, ούτε καν το ίδιο το δημοσίευμα. Η δίωξη ήταν τόσο πρόχειρη που ξέχασαν να βάλουν ακόμη και τη σφραγίδα της εισαγγελίας”.

Η αρχική απαλλαγή του δημοσιογράφου από κάθε κατηγορία βασίστηκε στο επιχείρημα ότι το δημοσίευμα του περιοδικού του δεν περιείχε κανένα άλλο στοιχείο πέρα από τα ονόματα καταθετών μίας τράπεζας, τα οποία σύμφωνα με την υπερασπιστική του γραμμή “δεν αποτελούν προσωπικό δεδομένο μιας και ο καθένας μας συναλλάσσεται με μία τράπεζα δημόσια, χωρίς να κρύβει τα χαρακτηριστικά του”. Σημαντικό ελαφρυντικό, εκ μέρους του δικαστηρίου, αποτέλεσε και η αναγνώριση της συμβολής του δημοσιεύματος στο δημόσιο συμφέρον.

Η σύλληψη του Κώστα Βαξεβάνη ανήμερα της εθνική εορτής της 28ης Οκτωβρίου του 2012, προκάλεσε το παγκόσμιο ενδιαφέρον των ξένων μέσων ενημέρωσης, σε μία περίοδο όπου οι φωνές για την διαρκή υπερφορολόγηση των Ελλήνων πολιτών και η παντελής αδυναμία πάταξης της φοροδιαφυγής προκαλούσαν τους πρώτους τριγμούς στην νεοεκλεγείσα κυβέρνηση συνεργασίας της Νέας Δημοκρατίας του Αντώνη Σαμαρά, της ΔΗΜΑΡ του Φώτη Κουβέλη και του ΠΑΣΟΚ του Βαγγέλη Βενιζέλου, πρώην υπουργού οικονομικών και διαδόχου του Γιώργου Παπακωνσταντίνου.

Μία κυβερνητική συνεργασία που αποδείχθηκε ιδιαιτέρως χρήσιμη στον Πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ στις 18 Γενάρη του 2013, ημέρα που η κυβερνητική πλειοψηφία τον προστάτευσε με την ψήφο της κατά της πρότασης να παραπεμφθεί κι εκείνος, μαζί με τον Γιώργο Παπακωνσταντίνου, για τις ίδιες κατηγορίες με αυτές του προκατόχου του. Ψηφοφορία που απάλλαξε οποιασδήποτε ποινικής ευθύνης για την υπόθεση της λίστας Λαγκάρντ και τους πρώην πρωθυπουργούς Γιώργο Παπανδρέου και Λουκά Παπαδήμο.

Τον Απρίλη του 2010, περίοδος όπου η ελληνική κυβέρνηση προχωρούσε στις τελικές συμφωνίες για την επιβολή του πρώτου μνημονίου και τη δανειοδότηση της χώρας από το ΔΝΤ, την ΕΕ και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, έφτανε στην Ελλάδα, με κάθε επισημότητα από τις γαλλικές φορολογικές αρχές, η περίφημη λίστα Λαγκάρντ. Γεγονός που αποδείχθηκε μόλις πριν από λίγες μέρες, μιας και οι αντικρουόμενες καταθέσεις των καθόλα αρμοδίων υπουργών οικονομικών και οικονομικών εισαγγελέων της εποχής, έδειχναν ότι η αρχική ημερομηνία παραλαβής της λίστας βρισκόταν «κάποια μέρα»του Οκτώβρη του 2010.

Οι καταθέσεις αλλά και οι έρευνες του Κώστα Βαξεβάνη και της δημοσιογραφικής ομάδας του περιοδικού Hot Doc όπου δημοσίευσε τα ονόματα της λίστας, καταδεικνύουν ότι η υπόθεση αφορά μία εσκεμμένη προσπάθεια απόκρυψης και μη χρήσης της εν λόγω λίστας καταθετών, με την πρόφαση ότι οι αρμόδιοι υπουργοί και οικονομικοί εισαγγελείς δεν γνώριζαν πως αποτελούσε νόμιμο προς χρήση υλικό, μιας και όλοι οι άμεσα εμπλεκόμενοι με την υπόθεση δήλωσαν ότι ξέχασαν σε ποιον τα εμπιστεύτηκαν και, τελικά, έχασαν τα αρχικά συνοδευτικά έγγραφα και τα πρωτότυπα ψηφιακά αντίγραφα.

Η δεύτερη λίστα Λαγκάρντ, η οποία παραδόθηκε ξανά από τις γαλλικές αρχές στις ελληνικές τον Δεκέμβρη του 2012, αποτέλεσε την αφορμή της παραπομπής του πρώην υπουργού οικονομικών Γιώργου Παπακωνσταντίνου στην κοινοβουλευτική εξεταστική επιτροπή, επειδή από τα 2059 ονόματα καταθετών που μέχρι τότε ήταν γνωστά από τη δημοσίευση της πρώτης εκδοχής της λίστας, έλειπαν τρία ακόμη ονόματα τα οποία ήταν συγγενικά του πρόσωπα.

Τον Ιανουάριο του 2013 ο Κώστας Βαξεβάνης δημοσιεύει στο περιοδικό Hot Doc τους λόγους για τους οποίους κατέθεσε μήνυση εναντίον του Γιώργου Παπακωνσταντίνου και του σημερινού κυβερνητικού εταίρου και προέδρου του ΠΑΣΟΚ, Βαγγέλη Βενιζέλου. Όπως εξηγεί, προχώρησε σε αυτήν την κίνηση επειδή θεωρεί υπεύθυνους τους δύο πρώην υπουργούς οικονομικών για απόκρυψη της λίστας Λαγκάρντ, μη αξιοποίησή της για την υπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος και για υπεξαγωγή δημοσίου εγγράφου.

Είχε προηγηθεί η τηλεοπτική ομολογία του Βαγγέλη Βενιζέλου, σύμφωνα με την οποία από τον Μάρτη ως τον Οκτώβρη του 2012 κι ενώ δεν ήταν, πλέον, υπουργός οικονομικών αλλά αρχηγός του ΠΑΣΟΚ στο μέσο της κρίσιμης προεκλογικής περιόδου του 2012, είχε στην κατοχή του αντίγραφο της λίστας δίχως να την παραδώσει στον επόμενο υπουργό οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα, ο οποίος, σε συνέντευξή του στους Financial Times στα τέλη Σεπτέμβρη του 2012, ισχυρίστηκε ότι έμαθε για τη λίστα Λαγκάρντ από δημοσιεύματα των εφημερίδων.

Ο κατηγορούμενος Κώστας Βαξεβάνης δηλώνει ότι αν, τελικά, καταδικαστεί για τη δημοσίευση της αρχικής λίστας Λαγκάρντ, πράξη που κινητοποίησε τις γαλλικές φορολογικές αρχές, τη βουλή των Ελλήνων, το υπουργείο οικονομικών και δύο πρώην υπουργούς οικονομικών ο ένας εκ των οποίων αντιμετωπίζει σήμερα βαριές κατηγορίες, δεν θα ασκήσει έφεση αλλά θα μπει στη φυλακή. Κίνηση που, σύμφωνα με την ανοιχτή επιστολή του στον Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, αποτελεί τον “μοναδικό τρόπο για να καταδείξει τι πραγματικά γίνεται σε αυτή τη χώρα που κατάγεται η αρχαιοελληνική δημοκρατία και υποστηρίζει πως ασπάζεται την ευρωπαϊκή”.

Πριν γίνουμε, όμως, μάρτυρες μίας ακόμη δίκης - φάρσας του δημοσιογράφου και εκδότη του περιοδικού Hot Doc, Κώστα Βαξεβάνη, για μία υπόθεση όπου η κοινοβουλευτική επιτροπή που ορίστηκε για να τη διερευνήσει αριθμεί δύο μέλη με συγγενείς που έχουν άμεση σχέση με καταθέτες της λίστας Λαγκάρντ, θα πρέπει να θυμηθούμε τα λόγια του Γιώργου Παπακωνσταντίνου στη βουλή στις 6/6/2013, λίγο μετά το άκουσμα της επέκτασης του κατηγορητηρίου εναντίον του με 234 κοινοβουλευτικά “υπέρ”, 21 “κατά” και 7 “παρών”:

“Μιας και συζητάμε το ενδεχόμενο αδίκημα της απιστίας λόγω μη χρήσης στοιχείων, το ερώτημα είναι: άλλοι μετά από εμένα γιατί δεν τα αξιοποίησαν; Γιατί αποφάνθηκαν ότι δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν “για φορολογική χρήση” τα στοιχεία; Γιατί έβαλαν τη λίστα στο συρτάρι τους; [...] Σοβαρολογούμε; Τους (Βαγγέλη Βενιζέλο, Ιωάννη Διώτη - επικεφαλή ΣΔΟΕ) εμπόδισε η έλλειψη του χαρτιού των Γάλλων για να αξιοποιήσουν τις πληροφορίες αυτές, την ώρα που το ΣΔΟΕ μπορεί και οφείλει να αξιοποιεί ακόμα και ανώνυμες πληροφορίες; Γιατί τα στοιχεία αυτά παραδόθηκαν από τον κύριο Διώτη στον διάδοχο μου Υπουργό Οικονομικών (Βαγγέλη Βενιζέλο) και μετά καταχωνιάστηκαν σε ένα συρτάρι επί 16 ολόκληρους μήνες; Ποιον κοροϊδεύουμε εδώ πέρα;”

Ιδού το ερώτημα...

@polyfimos

*UPDATE: Η δίκη του Κώστα Βαξεβάνη αναβλήθηκε για της 8/10/2013

(Ανοιχτή επιστολή Κώστα Βαξεβάνη στον Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο:

ΕΛΛΗΝΙΚΑ: http://www.koutipandoras.gr/37414/ανοικτή-επιστολή-προς-τον-πρόεδρο-της.html

ΑΓΓΛΙΚΑ: http://www.guardian.co.uk/commentisfree/2013/jun/04/greek-press-freedom-on-trial-open-letter)

<<< Προηγούμενο άρθρο: Ελλάδα: Ελευθερία του Τύπου σε ελεύθερη πτώση

Επόμενο άρθρο: Δίκη Βαξεβάνη: χωρίς δικηγόρους, χωρίς μάρτυρες; δεν υπάρχει πρόβλημα >>>