3 ημέρες Media από τα κάτω στο 16ο α/ρ φεστιβάλ της Αθήνας

απο MindTheCam

Το 16ο αντιρατσιστικό φεστιβάλ τελείωσε και φέτος με ένα πλατύ χαμόγελο και μια αίσθηση αισιοδοξίας, τόσο στα χείλη και τις καρδιές των διοργανωτών, όσο και των συμμετεχόντων. Χιλιάδες κόσμου συνέρρευσαν στο πάρκο Γουδή για να συμμετάσχουν για 16η φορά σε αυτή τη γιορτή της αλληλεγγύης μεταξύ των λαών διασκεδάζοντας, συζητώντας, ανταλλάσσοντας απόψεις και κάνοντας νέες γνωριμίες.

Η παρουσία στο φεστιβάλ για πρώτη χρονιά φέτος του χώρου media από τα κάτω, τον οποίο συναποτέλεσαν οι συλλογικότητες Mind The Cam, Ράδιο ΕΝΤΑΣΗ, Babylonmedia, Omnia TV, και Radiobubble, προέκυψε ως “φυσική συνέπεια” και συνέχεια μιας διαδικτυακής δραστηριότητας που αναδείχθηκε έντονα με αφορμή τα περυσινά γεγονότα στην πλατεία Συντάγματος. Απέναντι στην “επίσημη” ενημέρωση των καναλιών και των εφημερίδων, bloggers και ομάδες ενημέρωσης από τα κάτω έδιναν μια άλλη εικόνα όπως αυτή προέκυπτε από τους ίδιους τους συμμετέχοντες στα γεγονότα. Έδιναν την αφήγηση των συμμετεχόντων.

Το πρόγραμμα του χώρου media από τα κάτω περιελάμβανε δύο συζητήσεις και τρία εργαστήρια (workshop). Τα εργαστήρια αφορούσαν σε εργαλεία video editing, on- και off-line, σε live streaming και social media.

Την πρώτη ημέρα έγιναν οι παρουσιάσεις των πέντε ομάδων και ακολούθησε η συζήτηση “Τα μίντια απο τα κάτω: Από τους πειρατές του ραδιοφώνου στα κοινωνικά δίκτυα, το χθες και το σήμερα“.

Ακολουθεί η περίληψη των δύο συζητήσεων που διοργανώθηκαν στα πλαίσια του χώρου Media από τα κάτω…

Ο Νίκος από το Mind the cam περιγράφει την ιστορική χρήση των “εναλλακτικών μέσων πληροφόρησης” και της “δημοσιογραφίας των πολιτών” από τη γαλλική επανάσταση και την κομμούνα του Παρισιού, περνώντας από τους Ζαπατίστας, επιστρέφοντας στη συνέχεια ξανά στη Γαλλία του Μάη του ’68 και συνεχίζοντας ακολούθως στο “κίνημα των Μεγάρων” και το Πολυτεχνείο της Ελλάδας του ’73. Αφού κοντοστέκεται στους πειρατικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς της δεκαετίας του ’80, περνάει στα Indymedia του ’90 και φτάνει ως τα τέλη του 2000 με τα blog, τους web radio σταθμούς και τα web τηλεοπτικά κανάλια, για να καταλήξει στο “κίνημα των πλατειών” και την καταγραφή των γεγονότων της πλατείας Συντάγματος.

Ο @potmos παρουσίασε κάποια στοιχεία για την απήχηση των social media, η οποία κορυφώθηκε, σύμφωνα με τον εισηγητή, κατά τη διάρκεια της “εξέγερσης των πλατειών”. Σε διεθνές επίπεδο η απήχηση αυτή εκφράστηκε μέσω των πολύμορφων κινητοποιήσεων του κινήματος occupy στις ΗΠΑ.

Ο Άκης Ασπρογέρακας παράθεσε πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία για τη λειτουργία των πειρατικών ραδιοσταθμών της δεκαετίας του ’80, αλλά και για τη λειτουργία του σταθμού του Πολυτεχνείου. Παράλληλα αναρωτήθηκε για την αποτελεσματικότητα των διαδικτυακών μέσων ενημέρωσης σε ένα όλο και συρρικνούμενο κοινό, το οποίο δεν έχει την ευκολία της διαδικτυακής πρόσβασης, αντιπαραβάλλοντάς τα με τους παραδοσιακούς ραδιοφωνικούς σταθμούς.

Η συζήτηση της Κυριακής με θέμα “Τα media από τα κάτω: προβληματισμοί και όρια” ξεκίνησε με την κουβέντα “Δημοσιογραφία από τα κάτω: όρια και προβληματισμοί”, την οποία άνοιξε η Μαρία από το Mind the cam και συνέχισε η Ηλιάννα από το Babylon media. Η Μαρία ανέδειξε το ζήτημα της μαρτυρίας ως βασικής έννοιας της δημοσιογραφίας από τα κάτω και του ελέγχου της πληροφορίας με στόχο την ελαχιστοποίηση του θορύβου στο διαδίκτυο εξετάζοντας ταυτόχρονα την παράμετρο της πρόσβασης στην κρίσιμη πληροφορία. Η νομική θωράκιση των ανθρώπων που συμμετέχουν στα μέσα αυτά αποτέλεσε ένα προβληματισμό ιδιαίτερα στην περίοδο που διανύουμε, όπου έχουν σημειωθεί αρκετές επιθέσεις των δυνάμεων καταστολής απέναντι σε επαγγελματίες δημοσιογράφους και φωτορεπόρτερ την ώρα που εκτελούσαν την εργασία τους. Τέλος πρότεινε τη διερεύνηση τρόπων χρηματοδότησης των εγχειρημάτων από τα κάτω, όπως το crowdfunding και έθεσε ένα ερώτημα ως προς το ποιές είναι”θεμιτές” επικοινωνιακές τεχνικές των μίντια από τα κάτω.

Η Ηλιάννα στάθηκε στην ανάγκη να ξεπεράσουμε την “κυρίαρχη πληροφόρηση” μεταφέροντας την ίδια μας την εμπειρία από αυτά που συμβαίνουν στους δρόμους μέσα από μια διαχείριση της πληροφορίας στο διαδίκτυο από εμάς τους ίδιους. Στοιχεία προβληματισμού που ανέδειξε αφορούσαν στην παραγωγή ψευδούς είδησης και στη διασταύρωση των ειδήσεων καθώς και στο δικαίωμα και την πρακτική της ανώνυμης δημοσίευσης.

Ο Αποστόλης από το radiobubble έθεσε κάποιους προβληματισμούς για την αυτοπροστασία των επαγγελματιών ή ερασιτεχνών “δημοσιογράφων από τα κάτω” καθώς και κάποια ερωτήματα που αφορούν τον ορισμό των “media από τα κάτω”, τον κώδικα δεοντολογίας που τα διέπει και το χτίσιμο της εμπιστοσύνης σε ένα χώρο αχανή όπως είναι το διαδίκτυο.

Τέλος, ο Πρόδρομος από το DLN αναφερόμενος στη νομοθεσία για την πνευματική ιδιοκτησία τόνισε ότι οι κυρίως ευνοούμενοι είναι οι μεσάζοντες στη διακίνηση της πληροφορίας. Αυτό μπορούμε να το δούμε να επιβεβαιώνεται πιθανώς και σε ένα νέο τομέα δημοσιογραφίας που αναδεικνύεται, τηςδημοσιογραφίας των δεδομένων (data journalism), η οποία αφορά στην επεξεργασία, διάθεση και εμπορική αξιοποίηση ανοιχτών δημόσιων δεδομένων. Εξάλλου, ένα σημαντικό πρόβλημα των μέσων από τα κάτω, σύμφωνα με την τοποθέτηση του Πρόδρομου, έχει να κάνει με τη χρηματοδότησή τους, προκειμένου να μπορούν να είναι βιώσιμα.

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης αναδείχτηκαν διάφοροι προβληματισμοί που αφορούν στο ψηφιακό χάσμα που υφίσταται μέσα στην κοινωνία, στη σύνδεση των media από τα κάτω με τα υπόλοιπα κινήματα, στην ανάγκη για δημιουργία εργαλείων που θα διευκολύνουν τη χρήση τους από πλατιές μάζες κόσμου, στους τρόπους με τους οποίους μπορούν να εμπλακούν και να συμμετέχουν πολίτες που δε γνωρίζουν απαραίτητα από τεχνολογία κλπ.

Ο χώρος media από τα κάτω που διοργανώθηκε στα πλαίσια του 16ου αντιρατσιστικού φεστιβάλ ήταν μια πρώτη απόπειρα σύμπραξης διαφόρων συλλογικοτήτων του χώρου, η οποία εντάσσεται σε μια προσπάθεια διερεύνησης τρόπων συνεργασίας και συλλειτουργίας. Η προσπάθεια αυτή θα συνεχιστεί και με νέες πρωτοβουλίες, με περισσότερες συλλογικότητες και άτομα και προς νέες κατευθύνσεις.

Σχετικό υλικό:

• Media από τα κάτω στο 16ο α/ρ φεστιβάλ: παρουσίαση των ομάδων
• Τα μίντια απο τα κάτω: Από τους πειρατές του ραδιοφώνου στα κοινωνικά δίκτυα, το χθες και το σήμερα
• Τα μίντια απο τα κάτω: προβληματισμοί και όρια
• Media από τα κάτω στο 16ο α/ρ φεστιβάλ: Alterthess, Rednotebook
• Φωτογραφίες: ημέρα 1^η
• Φωτογραφίες: ημέρα 2^η
• Φωτογραφίες: ημέρα 3^η