6 Ιουν 2013

Ολλανδία: Κράτηση και κυνήγι προσφύγων και η υπόθεση των απεργών πείνας

Η Ολλανδία, κάποτε ένα λαμπρό παράδειγμα ανοχής, μετατρέπεται γρήγορα σε μια χώρα όπου τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι μόνο μια αόριστη ανάμνηση από το παρελθόν.

Πρόσφυγες που αναζητούν ένα ασφαλές καταφύγιο καταλήγουν κλειδωμένοι επ 'αόριστον σε ένα καθεστώς φυλακής. Το κράτος κάνει την παροχή ανεξάρτητης ιατρικής φροντίδας όσο το δυνατόν δυσκολότερη.

Οι πολιτικές που εφαρμόζονται συνθλίβουν τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα και φαίνεται πως ένας πραγματικά μεγάλος αριθμός ψηφοφόρων – τροφοδοτούμενοι από τον κλασικό ισχυρισμό ότι κάθε πρόσφυγας είναι ένας εγκληματίας και ένα παράσιτο - υποστηρίζει την απάνθρωπη μεταχείριση που υποδεικνύει ότι το απαρτχάιντ εξακολουθεί να είναι βαθιά ριζωμένο και δεν έφυγε ποτέ.

Σε αυτό το άρθρο διηγούνται μερικά από τα γεγονότα των τελευταίων εβδομάδων.
Μόλις φτάνουν στην Ολλανδία με αεροπλάνο οι πρόσφυγες κρατούνται αμέσως. Η περίπτωση της Ina από το Μάλι είναι ένα παράδειγμα του τρόπου λειτουργίας αυτής της διαδικασίας. Η Ina δραπέτευσε από μια φρικτή ζωή στο Μαλί και έφτασε στο αεροδρόμιο Schiphol με το διαβατήριό της. Οι υπηρεσίες μετανάστευσης κατέσχεσαν τα χαρτιά της και μπήκε στη φυλακή για επτά μήνες. Όταν πήγε στο δικαστήριο για τη διαδικασία χορήγησης ασύλου, οι υπηρεσίες μετανάστευσης ανέφεραν ότι η Ina σκάρωσε την ιστορία της και κατέστρεψε τον μόνη της το διαβατήριό της, αφού της το είχαν επιστρέψει. Υποτίθεται ότι η Ina υπέγραψε μια απόδειξη για να πάρει πίσω το διαβατήριό της. Ο δικηγόρος των υπηρεσιών μετανάστευσης όμως, δεν ήταν σε θέση να προσκομίσει την απόδειξη και ο δικαστής διέταξε η Ina να απελευθερωθεί.

«Μη επιστρέψιμοι»

Εδώ και πολλά χρόνια η αστυνομία κυνηγά πρόσωπα που έχουν κηρυχθεί παράνομα, ακολουθώντας μια πολιτική που ονομάζεται «ποσόστωση παρανόμων». Κάθε χρόνο πρέπει να συλληφθούν 4800 άτομα και να μπουν φυλακή. Σημειώστε ότι το μόνο έγκλημα αυτών των ανθρώπων είναι ότι η κυβέρνησή της Ολλανδίας δεν τους θέλει.

Η ιδιωτική εταιρεία ασφαλείας G4S παρέχει φύλακες σε όλα τα ολλανδικά κέντρα κράτησης.

Οι εγκαταστάσεις στο κέντρο κράτησης είναι περίπου στο ίδιο επίπεδο με αυτές μιας συνηθισμένης φυλακής· μία από τις διαφορές που υπάρχουν είναι ότι στους πρόσφυγες δεν παρέχεται ημερήσιο πρόγραμμα δραστηριοτήτων. Μεγάλες ομάδες ανθρώπων, μεταξύ των οποίων γυναίκες και παιδιά κρατούνται. 

Οι άνθρωποι που βρίσκονται στα κέντρα κράτησης έχουν πολλά διαφορετικά background, αλλά η πλειοψηφία δεν μπορεί να απελαθεί για διάφορους λόγους. Είναι παγιδευμένοι σε μια περιστρεφόμενη πόρτα· κρατούνται για περιόδους μέχρι 18 μήνες ανά κράτηση, ενώ δεν υπάρχει καμία πιθανότητα απέλασης.

Η κράτηση και η συνεχής επανάληψη της ίδιας διαδικασίας οδήγησε μια ομάδα κρατουμένων στην απόφαση να ξεκινήσουν απεργία πείνας, ενώ μερικοί από αυτούς προχώρησαν ακόμα και σε απεργία δίψας· η κατανάλωση τροφίμων και ποτών είναι ουσιαστικά το μόνο πράγμα που έμεινε που οι ίδιοι έχουν έστω και κάποιον έλεγχο. Δεν ζητούν πολλά. Για τους περισσότερους δεν είναι ο στόχος να πάρουν άδεια παραμονής. Το μόνο που θέλουν είναι να αντιμετωπίζονται ως άνθρωποι· με δικά τους λόγια, θέλουν ελευθερία και προστασία. Ο Ολλανδός υπουργός Δικαιοσύνης Teeven κατέστησε σαφές ότι είναι ήδη της άποψης ότι το ολλανδικό σύστημα μετανάστευσης είναι πολύ ανθρώπινο, παρ' όλο που η χώρα παραβιάσει τους νόμους περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων (βλ. σχετικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων) και το γεγονός ότι Ολλανδία αναφέρεται και πάλι στην έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας.

Ιατρική περίθαλψη και η περίπτωση του κυρίου Bah

Ένας από τους απεργούς πείνας της πρώτης ώρας είναι ο κύριος Bah. Ο Bah βαρέθηκε την "περιστρεφόμενη πόρτα κράτησης" στην οποία βρισκόταν και ξεκίνησε απεργία πείνας και στη συνέχεια δίψας. Στόχος του δεν είναι να πάρει άδεια παραμονής· θέλει απλώς να τον αντιμετωπίζουν ως άνθρωπο.

Ο Bah είναι ένας ευφυής άνθρωπος που γνωρίζει το διεθνές δίκαιο και κατανοεί ότι οι διεθνείς συνθήκες είναι σαφείς όσον αφορά την κράτηση απεργών πείνας σε απομόνωση. Όλες οι σχετικές έρευνες που έχουν γίνει αποδεικνύουν ότι η κράτηση σε απομόνωση έχει σοβαρές αρνητικές συνέπειες για τον κρατούμενο, αλλά και για την κοινωνία όταν ο κρατούμενος θα αφεθεί ελεύθερος και θα πρέπει να ενταχθεί σε αυτήν.

Η απεργία πείνας από μόνη της σίγουρα δεν αποτελεί έγκυρο λόγο για να τεθεί κάποιος σε απομόνωση.

Σύμφωνα με πολλές αναφορές που βγαίνουν από μέσα, στο Κέντρο Κρατησης στο Ρότερνταμ οι απεργοί πείνας έχουν τεθεί σε απομόνωση και εφαρμόζονται μέθοδοι όπως η στέρηση ύπνου για να σπάσει η απεργία πείνας.

Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι ο Ρώσος πρόσφυγας Dolmatov έχασε τη ζωή τους σε αυτό το κέντρο κράτησης και ο Teeven παραλίγο να χάσει τη δουλειά του εξαιτίας του θανάτου του Dolmatov. Ένας ακόμη νεκρός πρόσφυγας θα σήμαινε το τέλος της καριέρας του.

Ο Bah επικοινώνησε με τα ΜΜΕ για να πει στον κόσμο τι συμβαίνει στο εσωτερικό του κέντρου κράτησης. Η επαφή του με τον Τύπο οδήγησε σε ένα τηλεοπτικό πρόγραμμα και ερωτήσεις βουλευτών του ολλανδικού κοινοβουλίου..

Απεργοί πείνας έχουν δικαίωμα σε ένα γιατρό εμπιστοσύνης της δικής τους επιλογής. Αρκετοί ζήτησαν τη γιατρό Bonsen που ήδη τη γνώρισαν ορισμένοι από αυτούς, λόγω της εργασίας της για άτομα χωρίς έγγραφα. Το κέντρο κράτησης αρνήθηκε την πρόσβαση της γιατρού. Μετά από επανειλημμένες προσπάθειες να αποκτήσει πρόσβαση στους ασθενείς, η Bonsen ζήτησε την παρέμβαση του δικαστηρίου. Κατά τη διάρκεια της δικαστικής υπόθεσης της υποσχέθηκαν ότι η ομάδα γιατρών εμπιστοσύνης, που η ίδια είχε συστήσει, θα αποκτούσε πρόσβαση στο κέντρο κράτησης, ακολουθώντας μια απλή διαδικασία. Σύμφωνα με αυτήν τη διαδικασία το μόνο που θα χρειαζόταν ήταν ο απεργός πείνας να δώσει το όνομά της στη διοίκηση του κέντρου κράτησης, κι εκείνη με τη σειρά της θα έρθει σε επαφή με την Bonsen.

Από την επόμενη μέρα άρχισε να ακολουθείται η διαδικασία αυτή, αλλά πάλι δεν επιτρεπόταν η πρόσβαση. Η διοίκηση αποφάσισε να αλλάξει τη διαδικασία ξανά. Από τότε και στο εξής οι απεργοί πείνας θα έπρεπε να επικοινωνήσουν με το δικηγόρο τους κάθε μέρα ξανά, για να ζητήσουν το γιατρό τους. Εν συνεχεία, ο δικηγόρος θα έπρεπε να πάρει άδεια από τη διοίκηση και μόνο τότε ο γιατρός θα αποκτούσε πρόσβαση.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι δεν έχουν όλοι οι απεργοί πείνας δικηγόρο, που σημαίνει ότι η ομάδα αυτή δεν έχει πρόσβαση σε ανεξάρτητη ιατρική βοήθεια.

Εντωμεταξύ, ο κύριος Bah είχε μεταφερθεί σε ένα ιατρικό κέντρο κράτησης λόγω της κατάστασης υγείας του, αφού ξεκίνησε απεργία δίψας ενώ ταυτόχρονα συνέχισε την απεργία πείνας.

Ο Bah σταμάτησε τις απεργίες πείνας και δίψας, αφού του υποσχέθηκαν ότι δεν θα τεθεί σε απομόνωση. Μόλις μεταφέρθηκε πίσω στο κέντρο κράτησης όμως, του παρουσίασαν ένα έγγραφο που του ζήτησαν να το υπογράψει και να δηλώσει με αυτό ότι ο ίδιος επιλέγει να τεθεί σε απομόνωση. Αφού αρνήθηκε να υπογράψει βρέθηκε απέναντι από μια "ειδική ομάδα παρέμβασης" δέκα ατόμων περίπου, που τον έριξαν στην απομόνωση με τη βία. Του έβαλαν χειροπέδες, τον έγδυσαν και τον έβαλαν να ξαπλώσει μπρούμυτα στο πάτωμα. Ο Bah αποφάσισε αμέσως να ξεκινήσει και πάλι απεργία πείνας και δίψας.

Την επόμενη μέρα η γιατρός Bonsen επισκέφθηκε τον Bah. Αντίκρυσε έναν πολύ αδύναμο σωματικά άνθρωπο με μώλωπες και ενδείξεις εκτεταμένης χρήσης βίας.

Κανόνισε να τον δει και πάλι την επόμενη μέρα, αλλά της απαγορεύθηκε η πρόσβαση στον ασθενή της. Της επιτρεπόταν να τον επισκεφτεί μόνο μετά από σχετική παρέμβαση από το δικηγόρο του Bah. Κατά την άφιξη η γιατρός αναγκάστηκε να υπογράψει ένα έγγραφο το οποίο δήλωνε ότι της απαγορευόταν να πάρει φωτογραφίες του ασθενούς ή να συζητήσει για οτιδήποτε δει μέσα με άλλους ανθρώπους έξω, το οποίο υπέγραψε με ένσταση.

Όταν είδε τελικά τον Bah, δεν της επετράπη να δει τον ιατρικό του φάκελο και έπρεπε να χρησιμοποιήσει ένα δωμάτιο με γυάλινα παράθυρα, το οποίο συνεπώς δεν προσέφερε καμία προστασία της ιδιωτικής ζωής. Το κέντρο κράτησης είναι εξοπλισμένο με ιατρείο, στο οποίο όμως δεν τους δόθηκε πρόσβαση.

Τη Δευτέρα 20 Μαΐου, όταν η γιατρός προσπάθησε να έρθει σε επαφή με τον Bah, η διοίκηση του κέντρου κράτησης της είπε ότι θα την πάρουν πίσω. Μετά από αρκετές ώρες αναμονής επικοινώνησε με τον δικηγόρο του Bah, ο οποίος της είπε ότι ούτε αυτός δεν μπορεί να έρθει σε επαφή με τον πελάτη του. Στις 15:00 ο δικηγόρος ειδοποιήθηκε ότι ο Bah θα μεταφερθεί στις φυλακές στο Vught.  Η φυλακή στο Vught είναι η πιο βαριά φυλασσόμενη φυλακή στην Ολλανδία, όπου βρίσκονται έγκλειστοι οι μεγαλύτεροι εγκληματίες. Ο δικηγόρος ενημερώνεται ότι είχε προηγηθεί ένα βίαιο περιστατικό. Ο Bah -ο οποίος είχε αποδυναμωθεί εξαιρετικά από τις απεργίες πείνας και δίψας- φαίνεται να αποτελούσε απειλή για τους απόλυτα υγιείς και εκπαιδευμένους φύλακες.

Πάλι δεν επιτρέπεται στη γιατρό να επισκεφθεί τον ασθενή της, ο οποίος μεταφέρεται την επόμενη μέρα στο ιατρικό κέντρο των φυλακών, λόγω της επιδείνωσης της κατάστασης υγείας του. Όταν τον βλέπει τελικά, παρατηρεί ότι έχει χτυπηθεί. Φέρει σοβαρές μελανιές και έχει δύο τομές στο πρόσωπό, κάτι που συνάδει με την αφήγησή του ότι ένας φρουρός που φορούσε δαχτυλίδι τον γρονθοκόπησε. Στην απομόνωση γίνεται συνεχής παρακολούθηση από κάμερα ασφάλειας και έτσι ο Bah ζητά την ταινία ως απόδειξη. Η διοίκηση δηλώνει όμως βολικά ότι εκείνη ακριβώς τη στιγμή, η κάμερα δεν ήταν σε λειτουργία.

Στη γιατρό ακόμη δεν επιτρέπεται να βγάλει φωτογραφίες και έτσι ανοίγεται ο δρόμος στον Υπουργό Δικαιοσύνης για να ισχυριστεί ότι ο Bah δεν χτυπήθηκε καθόλου. Σε αυτό το σημείο ο γιατρός αποφάσισε να απαγγείλει κατηγορίες κατά του κέντρου κράτησης για σωματική κακοποίηση και παρεμπόδιση παροχής ιατρικής φροντίδας.

Η ιστορία του κυρίου Bah κέρδισε μεγάλη δημοσιότητα. Αυτή τη στιγμή κανείς δεν ξέρει πόσοι άνθρωποι ακριβώς βρίσκονται σε απεργία πείνας ή/και δίψας, όπως επίσης κανείς δεν ξέρει τι πραγματικά συμβαίνει σε αυτά τα κέντρα κράτησης. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης πρακτικά ελέγχει τον εαυτό του, οπότε είναι σαφέστατο πως δεν γίνεται καμία ανεξάρτητη έρευνα.

Εν τω μεταξύ το Υπουργείο Δικαιοσύνης ζήτησε μια κατεπείγουσα έρευνα από το Συμβούλιο της Επικρατείας (που αποτελείται κυρίως από πρώην πολιτικούς) για τις δυνατότητες καταναγκαστικής σίτισης απεργών πείνας. Αυτό το συμβούλιο πιστεύει ότι βρήκε κάποιο κενό στην ευρωπαϊκή χάρτα για τα ανθρώπινα δικαιώματα και δήλωσε ότι η καταναγκαστική σίτιση επιτρέπεται, ακόμη και αν σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη θεωρείται βασανιστήριο.  Σύμφωνα με ηλεκτρονική αλληλογραφία που διέρρευσε, έψαχναν ήδη ενεργά για γιατρούς που θα ήταν πρόθυμοι να συνδράμουν σε αυτήν την πράξη.

Αδύναμοι ακόμη και για πτήση

Εντωμεταξύ, άνθρωποι απελαύνονται για παράδειγμα στο Αφγανιστάν, ενώ είναι πολύ αδύναμοι ακόμη και για να μπουν στο αεροπλάνο. Αυτό συνέβη και στην περίπτωση του απεργού πείνας Ghafuri ο οποίος απελάθηκε το περασμένο Σάββατο. Την ημέρα πριν από την απέλαση, εμποδίστηκε και πάλι επίσκεψη από τη γιατρό Bonsen, αναγκάζοντας τη να πάει στο δικαστήριο όπου ένας δικαστής της χορήγησε τελευταία στιγμή πρόσβαση στον Ghafuri -που είχε περάσει ήδη τους ελέγχους στο αεροδρόμιο- για να τον εξετάσει. Βρήκε έναν άνδρα που δεν ήταν πλέον σε θέση να μιλήσει με συνοχή, έδειχνε σημάδια ψύχωσης και είχε εξαιρετικά χαμηλές τιμές σακχάρου. Στον αέρα, η έλλειψη σακχάρου μπορεί να προκαλέσει καρδιακή ανεπάρκεια, αν δεν υπάρχει ιατρική παρακολούθηση.

Δυστυχώς, ο δικαστής αποφάσισε ότι ο Ghafuri ήταν σε θέση να πετάξει με βάση το γεγονός ότι η κυβέρνηση είχε κάποιους γιατρούς που δήλωσαν ότι ήταν σταθερός, χωρίς κανένας από αυτούς όμως να τον εξετάσει. Η Bonsen ήταν η πρώτη που μέτρησε το επίπεδο σακχάρου στο αίμα του.

Στους ανθρώπους αυτούς δεν δίνεται καν η ευκαιρία να αναρρώσουν από τις απεργίες πείνας ή/και δίψας.

Ένας καλός δείκτης του επιπέδου του πολιτισμού μιας χώρας είναι το πώς αυτή αντιμετωπίζει τους πρόσφυγες. Για τις Κάτω Χώρες μπορούμε να πούμε πως σαφώς ο σεβασμός των βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν ισχύει για τους πρόσφυγες· μια τάση που, δυστυχώς, παρατηρείται σε όλες τις δυτικές χώρες.

Πρωτότυπο κείμενο στα αγγλικά@kaatje36 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου