Βρυξέλλες: Μυστηριώδης απόλυση επιτρόπου

του Γιώργου Βασσάλου*, ερευνητή του CEO 

(Παρατηρίου της Ευρώπης των Πολυεθνικών)

Βαριά οσμή υπόγειων συναλλαγών με εταιρείες

[πηγή]

Eνα νέο σκάνδαλο με επίκεντρο τις πυκνές σχέσεις της γραφειοκρατίας των Βρυξελλών με τα εργοδοτικά λόμπι είναι σε πλήρη εξέλιξη. Στις 16 Οκτωβρίου, ο πρόεδρος της Κομισιόν Μ. Μπαρόζο ανακοίνωσε την «παραίτηση» του επιτρόπου θεμάτων Υγείας και Καταναλωτών, Τζον Ντάλι. Την επόμενη, ο Μαλτέζος πρώην επίτροπος είπε στον Τύπο ότι ο Μπαρόζο τού επέβαλε να παραιτηθεί. Προηγήθηκε πόρισμα του Οργανισμού Καταπολέμησης της Διαφθοράς στην ΕΕ (OLAF) σύμφωνα με το οποίο, ο Ντάλι ήταν ενήμερος ότι κομματικός του «σύντροφος» στο κυβερνών Εθνικιστικό Κόμμα Μάλτας και επιχειρηματίας λάμβανε αμοιβή για να κανονίσει ανεπίσημες συναντήσεις μεταξύ ορισμένων λόμπι και του επιτρόπου.

Ο επιχειρηματίας και πολιτικός φίλος του Ντάλι ονομάζεται Σίλβιο Ζάμμιτ και παραιτήθηκε επίσης από αντιδήμαρχος ενός προαστίου της Βαλέτα. Η έρευνα του OLAF ξεκίνησε μετά από αναφορά που κατατέθηκε τον Μάιο από την εταιρεία Σουίντις Ματς που παράγει καπνό σε μορφή καραμέλας (σνους). Η εταιρεία κατήγγειλε «ανήθικη» πρόταση από πλευράς του Ζάμμιτ να κανονίσει συνάντηση με τον Ντάλι έναντι πληρωμής, ώστε η εταιρεία να προωθήσει την άρση της απαγόρευσης πώλησης σνους στις χώρες της ΕΕ εκτός της Σουηδίας, στο πλαίσιο της νέας ντιρεκτίβας για τα προϊόντα καπνού που ετοιμάζει η ΕΕ.

Ερωτήματα προκαλεί η «οργή» της εταιρείας, αφού δυο μήνες πριν καταθέσει την αναφορά της, η γενική γραμματέας του «Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Μη Καπνιζόμενου Καπνού» του οποίου την προεδρία έχει η Σουίντις Ματς, είχε στείλει μέιλ στον Ζάμμιτ ζητώντας του να κλείσει συνάντηση με τον Ντάλι και ρωτώντας τον ποια θα ήταν η τιμή για μια τέτοια υπηρεσία.

Ερωτήματα προκαλεί επίσης η αυστηρότητα με την οποία αντέδρασε ο Μπαρόζο. Το 2008, ο τότε επίτροπος Ενέργειας Α. Πίμπαλγκς είχε επισήμως διορίσει τον Ρολφ Λίνκορ ειδικό σύμβουλο του. Ο κύριος αυτός διατηρούσε συμβουλευτική εταιρεία για ενεργειακούς κολοσσούς και χρησιμοποιούσε τη θέση του συμβούλου του επιτρόπου ως κράχτη για να υπογράφει συμβόλαια. Μετά από αποκάλυψη της υπόθεσης από το Παρατηρητήριο της Ευρώπης των Πολυεθνικών (CEO), παύτηκε ο Λίνκορ, αλλά όχι ο επίτροπος. Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία ήταν μια υπόθεση σοβαρότερη από αυτή του Ντάλι, αφού ο επίτροπος δεν ήταν απλώς ενήμερος ότι ο Λίνκορ πλούτιζε πουλώντας «επιρροή», αλλά τον είχε επισήμως διορίσει ο ίδιος.

Ο Ντάλι σιγούρα δεν είναι ο …«σταυροφόρος υπέρ της δημόσιας υγείας» που τον «έφαγαν τα συμφέροντα» όπως θέλουν να τον παρουσιάσουν κάποια μέσα ενημέρωσης. Το 2004 αναγκάστηκε να παραιτηθεί από υπουργός Εξωτερικών της Μάλτας καθότι πιάστηκε να κερδοσκοπεί με την πώληση αεροπορικών εισιτηρίων σε διπλωμάτες. Αντιμετώπισε επίσης κατηγορίες διαφθοράς όταν ως υπουργός Οικονομίας πούλησε «μπιρ παρά» την τράπεζα Μιντ Μεντ σε ξένους επενδυτές. Ως επίτροπος έχει δράσει πολλές φορές υπέρ των πολυεθνικών μονοπωλίων. Πρώτη του ενέργεια ήταν η έγκριση της μεταλλαγμένης πατάτας αμφλόρα στην ευρωπαϊκή αγορά, της οποίας την πατέντα έχει η BASF.

Το λόμπι των καπνοβιομηχανιών όμως χρησιμοποιεί την απόλυση του Ντάλι για να αναστείλει την ντιρεκτίβα για τα προϊόντα καπνού η οποία περιλάμβανε την απαγόρευση της αναγραφής του λογότυπου της κάθε μάρκας τσιγάρων πάνω στο πακέτο και την παροχή περισσότερων πληροφοριών πάνω στις προσθετικές ουσίες. Η Σουίντις Ματς δρα μέσα από λομπίστικες οργανώσεις στις οποίες είναι μέλη και μεγαθήρια, όπως η Φίλιπ Μόρις και η Αμέρικαν Μπρίτις Τομπάκο. Η Επιτροπή ήδη ανακοίνωσε το πάγωμα της νομοθετικής αυτής διαδικασίας μέχρι να οριστεί καινούριος επίτροπος.

Ερωτήματα προκαλεί και η κλοπή υπολογιστών σε γραφεία δύο οργανώσεων προστασίας της δημόσιας υγείας (EPHA και Σμόουκ Φρι Πάρτνερσιπ) με έντονες αντικαπνιστικές εκστρατείες. Οι δύο οργανώσεις εδράζονται στο ίδιο κτίριο σε διαφορετικό όροφο στις Βρυξέλλες και διαρρήξεις σημειώθηκαν νωρίς το πρωί της 18ης Οκτωβρίου μόνο στα δικά τους γραφεία.

Η συνέντευξη Τύπου σχετικά με το σκάνδαλο που έδωσε η Κομισιόν, δεν φώτισε καθόλου το μυστήριο, καθότι η έκθεση του OLAF παραμένει μυστική και οι εκπρόσωποι δεν απάντησαν καν στην ερώτηση ποιον ακριβώς κανόνα παραβίασε ο Ντάλι. Το ενδεχόμενο φυσικά να είναι ο Ντάλι μπλεγμένος σε ένα πολύ μεγαλύτερο σκάνδαλο που η Κομισιόν ήθελε να πετάξει από πάνω της, παραμένει ανοιχτό.

Η βρωμιά κι η δυσωδία που αναδύεται από το καφκικό οικοδόμημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης κοντεύει να πνίξει τους ίδιους τους δελφίνους της. Νυν και πρώην πράκτορες μυστικών υπηρεσιών και λομπίστες μπαίνουν και βγαίνουν απο γραφεία εμπορευόμενοι πληροφορίες και επιρροή. Η μυστικότητα και η βυζαντινού τύπου οργάνωση της ευρωενωσιακής αυλής καθώς και η σύμφυσή της με το περιβάλλον των πολυεθνικών, δεν θυμίζει σε τίποτα πλέον οποιουδήποτε τύπου δημοκρατικό πολίτευμα.