#Computational_Propaganda || Η αλήθεια και το ψέμα στο διαδίκτυο με αφορμή τις αμερικανικές εκλογές του 2016

το ίδιο άρθρο και στο hackademy

Η ενημέρωση ως προβληματικός αλγόριθμος

Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου τόσες πολλές ήταν οι φήμες και τα ανυπόστατα δημοσιεύματα στο διαδίκτυο και τόσο μεγάλη η ταχύτητα εξάπλωσής τους, ώστε ο Μπάρακ Ομπάμα, ο πρώτος Αμερικανός Πρόεδρος που εξελέγη αξιοποιώντας με μαεστρία τα διαδικτυακά εργαλεία πολιτικής επικοινωνίας δήλωσε “τα Νέα Μέσα έχουν δημιουργήσει έναν κόσμο στον οποίο όλα είναι αλήθεια και τίποτα δεν είναι αλήθεια”.

400 και πλέον χρόνια από την ημέρα που τυπώθηκε η πρώτη εφημερίδα και με την πρόσβαση στην πληροφορία πιο εύκολη από ποτέ στην ανθρώπινη ιστορία, ο πλανήτης δείχνει έρμαιο κάθε είδους φήμης και προπαγάνδας. Έτσι, αποχαιρετώντας το 2016 επιστήμονες που ασχολούνται με τα Νέα Μέσα Επικοινωνίας και διεθνείς δημοσιογραφικοί κολοσσοί έχουν επιδοθεί από κοινού με εταιρείες σαν την Google, το Twitter και το Facebook σε έναν αγώνα δρόμου. Αναζητούν αγωνιωδώς την ορθή μέθοδο αυτοματοποιημένης διασταύρωσης των ειδήσεων, το υπέρ-ρομπότ που θα εξοντώσει τον δράκο του διαδικτύου, αυτόν που λίγο πριν ανοίξουν οι αμερικανικές κάλπες έπεισε χιλιάδες ψηφοφόρους ότι η Χίλαρι Κλίντον πουλούσε όπλα στον ISIS κι ότι η Μισέλ Ομπάμα είναι άντρας...

πηγή: prezi.com

Το Facebook μας ενημερώνει... ότι δεν μας ενημερώνει

Σύμφωνα με την καταγραφή του Buzzfeed κατά τους 3 τελευταίους μήνες της προεκλογικής περιόδου στις 20 μεγαλύτερες σε διάδοση ειδήσεις που δημοσιεύτηκαν στο Facebook οι ψεύτικες κυριάρχησαν συντριπτικά έναντι των αληθινών: 8.7 εκατομμύρια άνθρωποι είδαν τις ψεύτικες και μόνο 7.3 τις αληθινές ειδήσεις. Ταυτόχρονα το 85% από αυτές τις ψεύτικες ειδήσεις ήταν ή υπέρ του Τραμπ ή εναντίον της Κλίντον. Σύντομα σε επιλεγμένα δημοσιεύματα του Facebook έκανε την εμφάνισή της η παραίνεση “πείτε μας τη γνώμη σας: το δημοσίευμα αυτό ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα;” Το Facebook δηλαδή, απευθύνεται στους χρήστες του για να διασταυρώσει την εγκυρότητα μιας είδησης. Μόνο που οι χρήστες χρησιμοποιούν το Facebook για να ενημερωθούν, για την ακρίβεια το 44% των ενήλικων Aμερικανών το χρησιμοποιεί για αυτό το σκοπό. Εντωμεταξύ βέβαια την ψευδή είδηση ότι ο Πάπας Φραγκίσκος υποστηρίζει τον Τραμπ την είδαν στο facebook κοντά ένα εκατομμύριο άνθρωποι και την επίσης ψευδή είδηση ότι ο Ομπάμα κόβει τα επιδόματα των Aμερικανών βετεράνων και τα προσφέρει ως ενίσχυση προς τους Σύριους πρόσφυγες που φτάνουν στην Αμερική την είδαν περισσότεροι από 1 εκατομμύριο 700 χιλιάδες άνθρωποι.

Όσο για το πόσο ισχυρή είναι η επιρροή του Μέσου, η έρευνα του επιστημονικού περιοδικού Νature που έγινε ανάμεσα σε 61 εκατομμύρια χρήστες του είναι αποκαλυπτική: ένα μόνο μήνυμα στο facebook οδήγησε 340.000 περισσότερους ψηφοφόρους στην κάλπη κατά τις Αμερικανικές εκλογές για το Κονγκρέσο το 2010...

πηγή: buzzfeed 

Ο ψηφιακός μπακαλόγατος στην ΠΓΔΜ

Το φαινόμενο της διαδικτυακής παραπληροφόρησης εξαπλώθηκε τόσο και λόγω του λαϊκισμού του Τραμπ ο οποίος δεν έχανε ευκαιρία να κατακεραυνώνει “τα διεφθαρμένα Μέσα Ενημέρωσης” που τον πολεμούν, αλλά και λόγω της ροπής των οπαδών του προς την συνωμοσιολογία. Μόνο στη γειτονική μας ΠΓΔΜ δεκάδες έφηβοι έβγαλαν ένα άξιο λόγου χαρτζιλίκι δημιουργώντας ιστοσελίδες που έμοιαζαν αμερικανικές και διέρρεαν φήμες εναντίον της Κλίντον. Μόνο στην πόλη Vele που έχει όλους κι όλους 45 χιλιάδες κατοίκους ήταν στημένες 140 ιστοσελίδες του είδους. Οι νεανίες έφτιαχναν μια ψεύτικη είδηση κι έπειτα την αναρτούσαν στο Facebook. Εκεί την πατούσαν (κυριολεκτικά και μεταφορικά) χιλιάδες άνθρωποι που μεταφέρονταν στην σχετική ιστοσελίδα να διαβάσουν την είδηση... Όσο πιο χοντροκομμένο το ψέμα, τόσο μεγαλύτερος ο εντυπωσιασμός, τόσο μεγαλύτερη κι η επισκεψιμότητα. Κι οι έφηβοι έβγαζαν λεφτά από τις διαφημίσεις της Google που φιλοξενούσαν στα site τους.

Μοντέρνο σε σχέση με το παλαιό μοντέλο όπου τα παιδιά δούλευαν μπακαλόγατοι για να αγοράσουν ένα ποδήλατο. Η παραπάνω “είδηση” διαμοιράστηκε 480 χιλιάδες φορές στο Facebook, ενώ η τεκμηριωμένη αποκάλυψη των New York Times ότι ο Τραμπ προέβη σε φοροαποφυγή ύψους 916 εκατομμυρίων δολαρίων “δεν έπιασε” ούτε 175 χιλιάδες shares...

πηγή: buzzfeed 

#Pleaze_RT “Computational Propaganda” ή αλλιώς ψηφιακοί κλακαδόροι

Στο αμερικανικό Twitter κατά την προεκλογική περίοδο έδιναν και έπαιρναν τα bot. Σε σχετική έρευνα του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης τα bot του Τραμπ υπερφαλάγγισαν εκείνα της Χίλαρυ με αναλογία 5 προς 1. Οι ερευνητές ανέλυσαν 19,4 εκατομμύρια tweets και απέδειξαν ότι 100 όλοι κι όλοι λογαριασμοί δημιούργησαν μέσα στις 90 ημέρες της προεκλογικής περιόδου 450.000 tweets, αφήνοντας εντυπώσεις που γιγάντωσαν την αποδοχή του αντιπαθούς “President elected”. Αντίστοιχη έρευνα του Πανεπιστημίου της Βουδαπέστης που αφορούσε στο δημοψήφισμα για το Brexit απέδειξε τον στρατηγικό ρόλο των bot στη διαμόρφωση του δημόσιου διαλόγου στην Αγγλία.

Bot είναι το χαϊδευτικό του robot, έτσι λένε τους αυτοματοποιημένους λογαριασμούς που όταν για παράδειγμα γράφει ο αρχηγός κάτι, πάνε αυτοί και το αναπαράγουν αυτόματα. Το ανάλογο των οπαδών με τα σημαιάκια που μεταφέρονταν παλιά από προεκλογική συγκέντρωση σε προεκλογική συγκέντρωση για να κάνουν ντόρο είναι τα bot. Απλά ο μεταμοντέρνος κλακαδόρος δε ζητάει διορισμό μιας και για τα ρομπότ δεν ισχύει το “μαζί τα φάγαμε” αφού αυτά τρώνε μόνο ψηφιακό σανό.

Η συζήτηση μάλιστα έχει ξεπέσει τόσο, ώστε ως πρόβλημα αναδεικνύεται το ότι ο ένας υποψήφιος είχε περισσότερους λογαριασμούς-ρομπότ από τον άλλον. Προφανώς στις επόμενες εκλογές ένα από τα αιτήματα θα είναι η ίση κατανομή bots μεταξύ των υποψηφίων, όπως ζητάμε τώρα ίση κατανομή τηλεοπτικού χρόνου για τα κόμματα.

πηγή: politicalbots.org

Αν δεν γκουγκλάρεις συχνά τη λέξη “επανάσταση”, αυτή μπορεί να πάψει να σου προτείνεται...

Ανάλογα προβλήματα εμφανίστηκαν τόσο στη μηχανή αναζήτησης όσο και στα προτεινόμενα του autocomplete της Google. Εκατομμύρια πολίτες πληκτρολογώντας το όνομα Μπλερ έβλεπαν να εμφανίζεται στις πρώτες προτεινόμενες αναζητήσεις τους “ο Τόνι Μπλερ είναι νεκρός”. Ενώ άλλοι τόσοι μάθαιναν ότι “η Μισέλ Ομπάμα είναι άντρας”. Αν και το τελευταίο προσφέρει μια χαιρέκακη ικανοποίηση αφού η πρώτη σκέψη είναι ότι ακόμη κι ένας πλανητάρχης μπορεί να την πατήσει, είναι η αγωνία προς μια κακώς εννοούμενη “τεχνολογική πρόοδο” αυτή που τελικά άλλαξε το φύλο της κυρίας Μισέλ.

Artificial Intelligence, αποκαλούν καταχρηστικά τη δυνατότητα που μας προσφέρει η μηχανή αναζήτησης να κάνουμε λιγότερα κλικ. Η μηχανή “μαθαίνει” από αυτά που ψάχνουμε και μέσω ενός αλγόριθμου προσαρμόζεται αναλόγως ώστε να μας γλυτώνει κόπο και χρόνο. Κι ως γνωστόν οι μηχανές δεν έχουν προσωπικούς λόγους να διακρίνουν το φύλο. Η Google όμως ως εταιρεία έχει κάθε λόγο οι πελάτες της να μένουν ικανοποιημένοι. Ορίζει λοιπόν τη μηχανή αναζήτησής της να σέβεται τις επιλογές των πολλών. Κι αφού πολλοί έκαναν κλικ επάνω στην είδηση “η Μισέλ Ομπάμα είναι άντρας”, γιατί να τους στεναχωρήσει;

πηγή: businessinsider

Πραγματική Δημοκρατία θα έχουμε όταν αποκτήσουν δικαίωμα ψήφου κι οι αλγόριθμοι

“Ο αλγόριθμος”, ο μαθηματικός ας πούμε τύπος που κάποιες ειδήσεις τις βγάζει στην επιφάνεια και κάποιες άλλες τις κατατάσσει στην κατηγορία “επειδή τ' ακούσαμε στη στάση, ας μην το επαναλάβουμε και στο λεωφορείο”, βελτιώνεται απ' τη γέννηση του διαδικτύου με σκοπό υποτίθεται να εξυπηρετεί τους χρήστες. Κύριος βέβαια στόχος του αλγόριθμου είναι να υπηρετήσει τον διαφημιζόμενο, μιας και οι υπηρεσίες που στο διαδίκτυο μας παρέχονται δωρεάν στην πραγματικότητα αξιοποιούν τα ενδιαφέροντα, τις συνήθειες και τις επαφές μας ώστε να μπορεί να γίνει πιο στοχευμένη και αποδοτική η διαφήμιση. To “δωρεάν Facebook” κερδοφορεί (περί τα 18 δισ. δολάρια ήταν τα έσοδά του το '15) αξιοποιώντας τα προσωπικά δεδομένα 1,18 δισεκατομμυρίου ανθρώπων του πλανήτη γη.

Όταν όμως τη λεγόμενη “τεχνολογική πρόοδο” την ορίζεις με το αξίωμα “δεν υπάρχει πολίτης, μόνο πελάτης-καταναλωτής”, είναι λογικό να σου ξεφεύγουν μερικές λεπτομέρειες. Το ότι μια είδηση... για να είναι είδηση οφείλει να είναι διασταυρωμένη, αποτελεί με αυτή τη λογική πρόβλημα κόστους αφού εκτός των άλλων χρειάζεται δημοσιογράφους που θα τη διασταυρώσουν. Χαρακτηριστικό είναι ότι λίγο πριν εμφανιστεί στο Facebook ο πρόσφατος κατακλυσμός ψευδών ειδήσεων, η εταιρεία απέλυσε τους ανθρώπους που έκαναν τον έλεγχο των ειδήσεων... και τους αντικατέστησε με έναν νέο αλγόριθμο.

Πηγή: wired

Η μηχανή μαθαίνει να είναι τόσο χαζή, όσο ο πιο χαζός άνθρωπος

Η εμπλοκή στο διαδίκτυο των παραδοσιακών Μέσων Ενημέρωσης όπως οι εφημερίδες με λάθος όρους και με δεδομένο το διαρκές άγχος τους ότι επίκειται αφανισμός τους από τα Νέα Μέσα Επικοινωνίας, κάνει τον αλγόριθμο πιο ισχυρό και πιο ανόητο. Ή πιο σωστά τον άνθρωπο περισσότερο μηχανή και τη μηχανή πιο χαζή απ' τον πιο χαζό άνθρωπο. Έτσι, ψευδείς ειδήσεις του διαδικτύου συχνά αναδημοσιεύουν και site των παραδοσιακών εφημερίδων. Έχουν βλέπεις κι αυτές απολύσει ερευνητές και δημοσιογράφους και τους έχουν αντικαταστήσει με προσωπικό εκπαιδευμένο να τσιμπάει γρήγορα ειδήσεις από το διαδίκτυο. Την αναμετάδοση αυτή την αντιλαμβάνεται ο αλγόριθμος, “η μηχανή”, ως διασταύρωση της είδησης. Κι αυτό με τη σειρά του προκαλεί νέες δημοσιεύσεις στο Facebook. Που κι αυτές με τη σειρά τους προκαλούν νέες αναπαραγωγές από τα παραδοσιακά Μέσα συνεχίζοντας επ' άπειρο τον κύκλο της ανοησίας και της προπαγάνδας.

Ανάμεσα στην επανάσταση της τεχνολογίας που θα έκανε τον άνθρωπο περισσότερο ελεύθερο και την αξιοποίηση της τεχνολογίας αποκλειστικά ως εργαλείο αποκομιδής κέρδους μεσολαβούν διαφόρων ειδών ιδεολογίες. Υπάρχουν κι αυτές αναρτημένες στο διαδίκτυο, δεν “τρεντάρουν” στο Facebook δεν είναι όμως και απαγορευμένες στο μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη. Αν ξεκλέψει κανείς λίγο χρόνο και, αντί για ένα ακόμη like στη φωτό του ξανθού μωρού απ' τη Μινεσότα, μπει στον κόπο να τις αναζητήσει, η αναπόφευκτη κούραση που δημιουργεί η οθόνη του PC δεν προοιωνίζεται και τόσο μοιραία.   

Aποστόλης Καπαρουδάκης