[ΕΡΕΥΝΑ]
Βάζοντας εμπόδια στην κοινωνική οικονομία
Η «μάχη για το νερό» είχε νεκρούς στη χώρα της Λατινικής Αμερικής. Ο πόλεμος που διεξήχθη εκεί αποτελεί παράδειγμα για το παρόν -αλλά κυρίως το μέλλον- του νερού της «συμπρωτεύουσας». Η Θεσσαλονίκη βρίσκεται σήμερα στη μέση μίας διαμάχης πολυεθνικών συμφερόντων με αντικείμενο του πόθου την εκμετάλλευση των υδάτων της.
Στη διαμάχη αυτή μπήκε από την αρχή η «κίνηση 136» (Κ136)[1]. Μία πρωτοβουλία της Ένωσης Πολιτών για το Νερό (ΕΠΝ) με το συμβολικό αριθμό «136», της οποίας το μότο είναι ότι αν ο κάθε ένας κάτοχος άδειας ύδρευσης της πόλης της Βορείου Ελλάδας συμβάλλει με 136 ευρώ, τότε η διαχείριση του νερού θα περάσει στα χέρια του.
Η ΕΥΑΘ, η Εταιρείας Ύδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης, βρίσκεται ανάμεσα στις δημόσιες επιχειρήσεις οι οποίες πωλούνται με νόμο του κράτους. Όπως αναφέρει στην επίσημη ιστοσελίδα της η «κίνηση 136», τα κέρδη της ΕΥΑΘ το 2010 έφτασαν τα 12,4 εκατ. ευρώ και το 2012 τα 20,18 εκατ. ευρώ. Παρόλα αυτά, η εταιρεία πωλείται. Για ένα ποσό, όπου σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει η «Κίνηση 136», το ύψος του «δεν υπερβαίνει τα κέρδη των τελευταίων ετών».
Όσον αφορά αυτή ακριβώς τη συμφωνία ιδιωτικοποίησης της ΕΥΑΘ, όπως ανέφερε αναλυτικά η εφημερίδα «Τα Νέα» στις 24 Ιανουαρίου του 2013 (δημ/φος Γιώργος Φιντικάκης), μετά την άμεση πώληση του 51% της ΕΥΑΘ και την παραχώρηση του μάνατζμεντ της εταιρείας, το υπόλοιπο 23,017% που θα παραμείνει στα χέρια του ελληνικού Δημοσίου «θα πωληθεί σε μεταγενέστερη φάση, όταν το οικονομικό κλίμα θα είναι καλύτερο ώστε να επιτευχθεί όσο το δυνατόν υψηλότερο τίμημα».
«Κρίνουμε μαζί με τους συμβούλους ότι καλύτερη τιμή μπορεί να επιτευχθεί πουλώντας το 51% των μετοχών σήμερα και κάποια στιγμή αργότερα, όταν θα είναι ευνοϊκές οι συνθήκες, θα πουλήσουμε το υπόλοιπο» απάντησε σε ερώτηση βουλευτή ο πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ Τάκης Αθανασόπουλος, αναφέρει το ίδιο ρεπορτάζ των «Νέων».
Στόχος της «Κίνησης 136» ήταν η εξαγορά του 51% της ΕΥΑΘ από τους πολίτες, ο κοινωνικός έλεγχος του νερού της πόλης, η δημοκρατική λειτουργία της εταιρείας και η θεμελίωση του μη κερδοσκοπικού της χαρακτήρα.
Ο Γιάννης Βαρσάμης, μέλος της «Κίνησης 136», επισημαίνει στο radiobubblenews ότι «Ένας από τους βασικούς στόχους της “Κίνησης 136”, που περιέχεται στα καταστατικά των Συνεταιρισμών Νερού, είναι η μη κερδοσκοπική λειτουργία της ΕΥΑΘ. Σήμερα η εταιρεία έχει καθαρά κέρδη περίπου 20 εκ. ευρώ το χρόνο. Άρα είναι κερδοσκοπική. Οι χρήστες των 500.000 υδρομέτρων πληρώνουν κατά μέσο όρο 40 ευρώ το χρόνο πάνω από το κόστος της ΕΥΑΘ. Αυτό, σε λίγα χρόνια θα μηδενιστεί, αν οι πολίτες πάρουν την ΕΥΑΘ στα δικά τους χέρια»
Όμως, τον Μάιο του 2013, η «Κίνηση 136» αποκλείστηκε από τον διαγωνισμό που είχε προκηρύξει το ΤΑΙΠΕΔ για την ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ. Σύμφωνα με δημοσιεύματα του Τύπου, η βασική αιτιολόγηση της επιλογής αυτής από το Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου, ήταν πως «η “Κίνηση 136” δεν είχε την απαραίτητη και αποδεδειγμένη τεχνογνωσία» μιας και ένας από τους όρους του διαγωνισμού –υποτίθεται- ότι απαιτούσε πως «τα επιχειρηματικά σχήματα, ή οι εταιρείες που θα διεκδικήσουν το 51% της ΕΥΑΘ ΑΕ πρέπει να διαθέτουν εμπειρία στον κλάδο της ύδρευσης σε πόλη τουλάχιστον 500.000 κατοίκων την τελευταία τριετία». Μερικοί αυτό το είπαν όρο. Άλλοι «φωτογραφική ανάθεση».
«Η Ένωση Πολιτών για το Νερό (ΕΠΝ) πήγε με την καλύτερη δυνατή τεχνογνωσία στην διεκδίκηση της ΕΥΑΘ: της ίδιας της ΕΥΑΘ, η οποία, ως εταιρεία, έχει πολύ καλύτερα αποτελέσματα από εκείνες που την διεκδικούν (Suez κλπ.)», παρατηρεί ο κύριος Βαρσάμης.
Οι εταιρείες που συνέχισαν να διεκδικούν την εξαγορά της ΕΥΑΘ μετά από την επίσημη άδεια του σκιώδους ΤΑΙΠΕΔ είναι οι συμπράξεις SUEZ Environment SAS - ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις Α.Ε. και MEKOROT Development and Enterprise Ltd - Γ. Αποστολόπουλος A.E. Συμμετοχών- MIYA Water Projects Netherlands BV - ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή ABETE.
Βάζοντας εμπόδια στην κοινωνική οικονομία
«Ακόμη και το νερό της βροχής είχε τιμή, όταν ιδιωτική εταιρεία ανέλαβε τη διαχείρισή του» είπε στις 6 Σεπτέμβρη 2013 ο υπουργός Πολιτισμού της Βολιβίας Pablo Cesar Groux Canedo, στην «ημέρα αφιερωμένη για το νερό» που διοργάνωσε η -υπό κατάληψη- ΕΤ3 στην Θεσσαλονίκη.
Η «μάχη για το νερό» είχε νεκρούς στη χώρα της Λατινικής Αμερικής. Ο πόλεμος που διεξήχθη εκεί αποτελεί παράδειγμα για το παρόν -αλλά κυρίως το μέλλον- του νερού της «συμπρωτεύουσας». Η Θεσσαλονίκη βρίσκεται σήμερα στη μέση μίας διαμάχης πολυεθνικών συμφερόντων με αντικείμενο του πόθου την εκμετάλλευση των υδάτων της.
Στη διαμάχη αυτή μπήκε από την αρχή η «κίνηση 136» (Κ136)[1]. Μία πρωτοβουλία της Ένωσης Πολιτών για το Νερό (ΕΠΝ) με το συμβολικό αριθμό «136», της οποίας το μότο είναι ότι αν ο κάθε ένας κάτοχος άδειας ύδρευσης της πόλης της Βορείου Ελλάδας συμβάλλει με 136 ευρώ, τότε η διαχείριση του νερού θα περάσει στα χέρια του.
Η ΕΥΑΘ, η Εταιρείας Ύδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης, βρίσκεται ανάμεσα στις δημόσιες επιχειρήσεις οι οποίες πωλούνται με νόμο του κράτους. Όπως αναφέρει στην επίσημη ιστοσελίδα της η «κίνηση 136», τα κέρδη της ΕΥΑΘ το 2010 έφτασαν τα 12,4 εκατ. ευρώ και το 2012 τα 20,18 εκατ. ευρώ. Παρόλα αυτά, η εταιρεία πωλείται. Για ένα ποσό, όπου σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει η «Κίνηση 136», το ύψος του «δεν υπερβαίνει τα κέρδη των τελευταίων ετών».
Όσον αφορά αυτή ακριβώς τη συμφωνία ιδιωτικοποίησης της ΕΥΑΘ, όπως ανέφερε αναλυτικά η εφημερίδα «Τα Νέα» στις 24 Ιανουαρίου του 2013 (δημ/φος Γιώργος Φιντικάκης), μετά την άμεση πώληση του 51% της ΕΥΑΘ και την παραχώρηση του μάνατζμεντ της εταιρείας, το υπόλοιπο 23,017% που θα παραμείνει στα χέρια του ελληνικού Δημοσίου «θα πωληθεί σε μεταγενέστερη φάση, όταν το οικονομικό κλίμα θα είναι καλύτερο ώστε να επιτευχθεί όσο το δυνατόν υψηλότερο τίμημα».
«Κρίνουμε μαζί με τους συμβούλους ότι καλύτερη τιμή μπορεί να επιτευχθεί πουλώντας το 51% των μετοχών σήμερα και κάποια στιγμή αργότερα, όταν θα είναι ευνοϊκές οι συνθήκες, θα πουλήσουμε το υπόλοιπο» απάντησε σε ερώτηση βουλευτή ο πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ Τάκης Αθανασόπουλος, αναφέρει το ίδιο ρεπορτάζ των «Νέων».
Ο Γιάννης Βαρσάμης, μέλος της «Κίνησης 136», επισημαίνει στο radiobubblenews ότι «Ένας από τους βασικούς στόχους της “Κίνησης 136”, που περιέχεται στα καταστατικά των Συνεταιρισμών Νερού, είναι η μη κερδοσκοπική λειτουργία της ΕΥΑΘ. Σήμερα η εταιρεία έχει καθαρά κέρδη περίπου 20 εκ. ευρώ το χρόνο. Άρα είναι κερδοσκοπική. Οι χρήστες των 500.000 υδρομέτρων πληρώνουν κατά μέσο όρο 40 ευρώ το χρόνο πάνω από το κόστος της ΕΥΑΘ. Αυτό, σε λίγα χρόνια θα μηδενιστεί, αν οι πολίτες πάρουν την ΕΥΑΘ στα δικά τους χέρια»
Όμως, τον Μάιο του 2013, η «Κίνηση 136» αποκλείστηκε από τον διαγωνισμό που είχε προκηρύξει το ΤΑΙΠΕΔ για την ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ. Σύμφωνα με δημοσιεύματα του Τύπου, η βασική αιτιολόγηση της επιλογής αυτής από το Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου, ήταν πως «η “Κίνηση 136” δεν είχε την απαραίτητη και αποδεδειγμένη τεχνογνωσία» μιας και ένας από τους όρους του διαγωνισμού –υποτίθεται- ότι απαιτούσε πως «τα επιχειρηματικά σχήματα, ή οι εταιρείες που θα διεκδικήσουν το 51% της ΕΥΑΘ ΑΕ πρέπει να διαθέτουν εμπειρία στον κλάδο της ύδρευσης σε πόλη τουλάχιστον 500.000 κατοίκων την τελευταία τριετία». Μερικοί αυτό το είπαν όρο. Άλλοι «φωτογραφική ανάθεση».
«Η Ένωση Πολιτών για το Νερό (ΕΠΝ) πήγε με την καλύτερη δυνατή τεχνογνωσία στην διεκδίκηση της ΕΥΑΘ: της ίδιας της ΕΥΑΘ, η οποία, ως εταιρεία, έχει πολύ καλύτερα αποτελέσματα από εκείνες που την διεκδικούν (Suez κλπ.)», παρατηρεί ο κύριος Βαρσάμης.
Οι εταιρείες που συνέχισαν να διεκδικούν την εξαγορά της ΕΥΑΘ μετά από την επίσημη άδεια του σκιώδους ΤΑΙΠΕΔ είναι οι συμπράξεις SUEZ Environment SAS - ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις Α.Ε. και MEKOROT Development and Enterprise Ltd - Γ. Αποστολόπουλος A.E. Συμμετοχών- MIYA Water Projects Netherlands BV - ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή ABETE.
Η SUEZ αποτελεί την εταιρεία που, όπως περιέγραψε ο Βολιβιανός υπουργός Πολιτισμού στην «παράνομη» ΕΤ3, έφερε «κυριολεκτικά τον πόλεμο. Έναν πόλεμο με νεκρούς». Πρόκειται για την ίδια εταιρεία που στο παρελθόν ανέλαβε, μεταξύ άλλων, τη διαχείριση των υδάτων του Παρισιού, μετατρέποντας το νερό της πόλης σε ακατάλληλο για πόση, καθώς και τη διαχείριση των υδάτων στο Μπουένος Άιρες.
Χαρακτηριστικό είναι επίσης το γεγονός ότι η εταιρεία ΑΚΤΩΡ, ιδιοκτησίας της οικογένειας Μπόμπολα, βρίσκεται στην σύμπραξη της μεταλλευτικής αξιοποίησης της περιοχής των Σκουριών Χαλκιδικής, ένα μεταλλείο για το οποίο έχουν εκφραστεί ανοιχτά με τις χειρότερες προβλέψεις για τις σοβαρές επιπτώσεις του στο φυσικό περιβάλλον της περιοχής, πανεπιστημιακοί επιστήμονες και διεθνώς αναγνωρισμένοι περιβαλλοντικοί φορείς, με την αστυνομοκρατία εναντίον των πολιτών της περιοχής που αντιδρούν στην «επένδυση» να οδηγεί σε συλλήψεις και ανακρίσεις ανηλίκων, ρίψη αστυνομικών χημικών σε προαύλιο σχολείου και εφόδους ειδικών δυνάμεων στα σπίτια κατοίκων στις 3 τα ξημερώματα.
Ο αποκλεισμός της «Κίνησης 136» από το ΤΑΙΠΕΔ δεν έμεινε αναπάντητος. Στις αρχές Αυγούστου του 2013 οι εκπρόσωποι της ΕΠΝ προσέφυγαν στην εισαγγελία Αθηνών, με αίτημα να τούς παραδοθούν τα επίσημα στοιχεία του Ταμείου με τους λόγους για τους οποίους αποκλείστηκε η πρότασή τους από τον διαγωνισμό ιδιωτικοποίησης της ΕΥΑΘ.
Η ΕΠΝ κατηγορεί το ΤΑΙΠΕΔ για μία σειρά από παρατυπίες στη διαδικασία ανοίγματος των φακέλων των προσφορών και, σύμφωνα με τον πρόεδρό της, Λάζαρο Αγγέλου, σκοπεύει να κινηθεί δικαστικά για να σταματήσει τον διαγωνισμό πώλησης της Εταιρείας Ύδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης.
«Το ΤΑΙΠΕΔ δεν μας κάλεσε, όπως είχε την υποχρέωση, στο άνοιγμα των φακέλων των προσφορών, αρνείται να μας δώσει στοιχεία για τη διαδικασία, ενώ αρνείται να μας δώσει ακόμη και τα πρακτικά της απόφασης του αποκλεισμού μας από το διαγωνισμό», λέει ο κ. Αγγέλου, με το ΤΑΙΠΕΔ να χρησιμοποιεί ως επιχείρημα το ότι «δεν υποχρεούται να δώσει στοιχεία για τον διαγωνισμό, γιατί είναι ιδιωτική εταιρεία». Μία «ιδιωτική εταιρεία» η οποία έχει αναλάβει την ιδιωτικοποίηση της διαχείρισης του νερού της δεύτερης μεγαλύτερης πληθυσμιακά πόλης της Ελλάδας.
Η απόφαση της ιδιωτικοποίησης της ΕΥΑΘ πάρθηκε επίσημα από την βουλή τον Φεβρουάριο του 2012, όπου με «συνοπτικές και ταχύτατες διαδικασίες επισπεύσθηκε η πώληση της Εταιρείας Ύδρευσης Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης».
Το σχέδιο της ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ αλλά και της ΕΥΔΑΠ πήγε να χαλάσει από έναν «αραχνιασμένο» κανόνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο οποίος προβλέπει ότι αν συγκεντρωθούν ένα εκατομμύριο υπογραφές πολιτών από τουλάχιστον επτά κράτη της ΕΕ και μάλιστα κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις που εξαρτώνται από τον συνολικό πληθυσμό μίας χώρας, τότε η Κομισιόν είναι υποχρεωμένη να αποδεχθεί την πρόσκληση της εν λόγω Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας και να προτείνει νομοθεσία για συγκεκριμένους τομείς.
Το απίθανο αυτό σενάριο όχι μόνο επετεύχθη, αλλά ο αριθμός των υπογραφών ξεπέρασε το 1,5 εκατομμύριο από οκτώ διαφορετικές χώρες. Η πρόσκληση των Ευρωπαίων πολιτών προς τους Ευρωπαίους τεχνοκράτες ήταν σαφής: το νερό πρέπει να παραμείνει δημόσιο αγαθό και να μην γίνει εμπόρευμα.
Η Μαρία Κανελλοπούλου, μέλος της Πρωτοβουλίας για τη Μη Ιδιωτικοποίηση του Νερού στην Ελλάδα (savegreekwater.org) και υπεύθυνη για την καμπάνια στη χώρα, δήλωσε στην εφημερίδα «Το Ποντίκι» στις 23 Μαΐου του 2013 πως «Παρότι έχουμε στα χέρια μας την πρώτη επιτυχημένη Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών από τότε που θεσμοθετήθηκε αυτό το εργαλείο από την Ε.Ε., ολόκληρους μήνες πριν από τη λήξη της διορίας, και αυτή είναι για το νερό, τη μη εμπορευματοποίησή του και την προστασία του από λογικές “αγοράς”, όπως οι επαπειλούμενες ιδιωτικοποιήσεις στη χώρα μας, η Κομισιόν κλείνει αυτιά και μάτια και προχωρά στις ιδιωτικοποιήσεις στις χώρες του Νότου, που τέθηκαν ως όροι για τα πακέτα δανεισμού (Ν. 4046/2012)».
Πράγματι, παρότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή γνώριζε για αρκετούς μήνες το αποτέλεσμα της πρωτοβουλίας αυτής από τους Ευρωπαίους πολίτες, επέλεξε να «διατυμπανίσει την ουδετερότητα της», όπως σχολίασε η κ. Κανελλοπούλου («Το Ποντίκι», 23/5/2013).
Τελικά, και κάτω από την πίεση των κοινωνιών κάθε γωνιάς της Ευρώπης, στα τέλη Ιουνίου του 2013 ο Ευρωπαίος Επίτροπος, αρμόδιος για θέματα εσωτερικής αγοράς, Μισέλ Μπαρνιέ, διαβεβαίωσε ότι «η ιδιωτικοποίηση του πόσιμου νερού δεν ήταν ποτέ στις προθέσεις (της ΕΕ), δεν υπήρξε ποτέ πραγματικότητα».
Πραγματικός στόχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μέχρι και την άνοιξη του 2013 ήταν «να βελτιωθεί το νομοθετικό πλαίσιο και να υπάρξει περισσότερη διαφάνεια, όσον αφορά τις επιχειρήσεις του κλάδου (νερό)» ενώ, έπειτα από ερώτηση του Ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκου Χουντή, ο Ευρωπαίος Επίτροπος Όλι Ρεν απάντησε ότι «η Κομισιόν «δεν έχει πολιτική που να υποχρεώνει τα κράτη-μέλη να ιδιωτικοποιούν τις υπηρεσίες ύδρευσης.
Η κατάρτιση του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων και η επιλογή των περιουσιακών στοιχείων αποτελούν αποκλειστική ευθύνη των οικείων κρατών-μελών (13/8/2013)».
Παρόλα αυτά, στις 11 Ιουλίου του 2013, η ελληνική κυβέρνηση δια στόματος του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών, κ. Χρήστου Σταϊκούρα, ζήτησε με απόφαση που εξέδωσε, ενημέρωση για το ύψος των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης σε εταιρείες παροχής υπηρεσιών όπως εταιρείες Ύδρευσης και Αποχέτευσης, Ηλεκτρικής Ενέργειας και Φυσικού Αερίου. Σύμφωνα με την απόφαση όλοι οι φορείς, υπουργεία και νομικά πρόσωπα, θα οριστικοποιήσουν το σύνολο των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του τέλους του προηγούμενου μήνα πριν την υποβολή πρότασης χρηματοδότησης και θα καταρτίσουν με ευθύνη του Προϊσταμένου Οικονομικών Υπηρεσιών αναλυτική κατάσταση με τις υποχρεώσεις αυτές. Στην κατάσταση αυτή θα αποτυπώνονται οι υποχρεώσεις κατά χρονολογική σειρά, ανάλογα με το χρόνο στον οποίο δημιουργήθηκαν, σύμφωνα με τα σχετικά παραστατικά.
Στόχος της εκκαθάρισης των υποχρεώσεων για την ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ είναι να αποκρατικοποιηθούν απαλλαγμένες από βάρη (Ανακοίνωση υπουργείου Οικονομικών στους οικονομικούς συντάκτες των ελληνικών ΜΜΕ).
Το μέλλον της ΕΥΑΘ αλλά και των ΕΥΔΑΠ, ΔΕΗ, αφορά εκατομμύρια πολίτες. Στα μάτια ακόμη περισσοτέρων στην ευρωπαϊκή κοινή γνώμη, μοιάζει με οδηγό για το μέλλον του νερού και της ενέργειας σε ολόκληρη την ήπειρο. Η ελληνική κυβέρνηση από την πλευρά της, διαμηνύει, μέσω ρεπορτάζ των ιδιωτικών καναλιών, ότι «η ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ είναι μονόδρομος».
Παγκόσμια έρευνα του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Πολυεθνικών (Corporate Europe Observatory - CEO), του Διακρατικού Ινστιτούτου (Transnational Institute - ΤΝΙ) και του Προγράμματος Δημοτικών Υπηρεσιών (Municipal Services Project), διεθνών φορέων που παρακολουθούν τις δραστηριότητες των πολυεθνικών εταιρειών και τις συνέπειές τους στη ζωή των πολιτών, επισημαίνει ότι «Η Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΔΝΤ επιβάλλουν στην Ελλάδα την ιδιωτικοποίηση του νερού σε μεγάλες πόλεις, όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, σε αντάλλαγμα για τα δάνεια που έχουν δώσει στη χώρα» (enet.gr, 3/6/2013).
Η έρευνα αυτή παρουσίασε μια συστηματική ανάλυση της τάσης που ισχύει παγκοσμίως για την επιστροφή των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης στο δημόσιο, σε αντιδιαστολή με τις κυβερνητικές δεσμεύσεις της Ελλάδας προς τους δανειστές της.
H πραγματικότητα είναι ότι ο Νοέμβριος του 2013 φαίνεται ως ο καταληκτικός μήνας της ιδιωτικοποίησης της ΕΥΑΘ. Μίας υπηρεσίας ύδρευσης η οποία «εξυπηρετεί 510.000 συνδέσεις (σπίτια, Δημόσιο, επιχειρήσεις κ.λπ.) στην περιοχή Θεσσαλονίκης, που αντιστοιχεί σε 1.500.000 καταναλωτές. Έκανε το 2011 τζίρο 75,4 εκατ. ευρώ, είχε κέρδη προ φόρων 26 εκατ. ευρώ (τα καθαρά υπολογίζονται σε 21 εκατ. ευρώ), ίδια κεφάλαια 124,6 εκατ. ευρώ και απασχολεί 287 άτομα προσωπικό» (left.gr, 28/1/2013).
Κι όπως παρατήρησε ο -παραιτηθείς στις 29/5/2013- ευρωβουλευτής του συγκυβερνώντος με την Νέα Δημοκρατία, κόμματος του ΠΑΣΟΚ, Κρίτων Αρσένης, στην επιστολή αποχώρησής του από το κόμμα, σχετικά με την ιδιωτικοποίηση του νερού της Θεσσαλονίκης και των Αθηνών, αλλά και το ξεπούλημα κερδοφόρων δημόσιων οργανισμών, «κανένα από αυτά δεν είναι προϋπόθεση για την έξοδο από την κρίση. Για όλα αυτά η κρίση στάθηκε μια βολική δικαιολογία».
Χαρακτηριστικό είναι επίσης το γεγονός ότι η εταιρεία ΑΚΤΩΡ, ιδιοκτησίας της οικογένειας Μπόμπολα, βρίσκεται στην σύμπραξη της μεταλλευτικής αξιοποίησης της περιοχής των Σκουριών Χαλκιδικής, ένα μεταλλείο για το οποίο έχουν εκφραστεί ανοιχτά με τις χειρότερες προβλέψεις για τις σοβαρές επιπτώσεις του στο φυσικό περιβάλλον της περιοχής, πανεπιστημιακοί επιστήμονες και διεθνώς αναγνωρισμένοι περιβαλλοντικοί φορείς, με την αστυνομοκρατία εναντίον των πολιτών της περιοχής που αντιδρούν στην «επένδυση» να οδηγεί σε συλλήψεις και ανακρίσεις ανηλίκων, ρίψη αστυνομικών χημικών σε προαύλιο σχολείου και εφόδους ειδικών δυνάμεων στα σπίτια κατοίκων στις 3 τα ξημερώματα.
Ο αποκλεισμός της «Κίνησης 136» από το ΤΑΙΠΕΔ δεν έμεινε αναπάντητος. Στις αρχές Αυγούστου του 2013 οι εκπρόσωποι της ΕΠΝ προσέφυγαν στην εισαγγελία Αθηνών, με αίτημα να τούς παραδοθούν τα επίσημα στοιχεία του Ταμείου με τους λόγους για τους οποίους αποκλείστηκε η πρότασή τους από τον διαγωνισμό ιδιωτικοποίησης της ΕΥΑΘ.
Η ΕΠΝ κατηγορεί το ΤΑΙΠΕΔ για μία σειρά από παρατυπίες στη διαδικασία ανοίγματος των φακέλων των προσφορών και, σύμφωνα με τον πρόεδρό της, Λάζαρο Αγγέλου, σκοπεύει να κινηθεί δικαστικά για να σταματήσει τον διαγωνισμό πώλησης της Εταιρείας Ύδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης.
«Το ΤΑΙΠΕΔ δεν μας κάλεσε, όπως είχε την υποχρέωση, στο άνοιγμα των φακέλων των προσφορών, αρνείται να μας δώσει στοιχεία για τη διαδικασία, ενώ αρνείται να μας δώσει ακόμη και τα πρακτικά της απόφασης του αποκλεισμού μας από το διαγωνισμό», λέει ο κ. Αγγέλου, με το ΤΑΙΠΕΔ να χρησιμοποιεί ως επιχείρημα το ότι «δεν υποχρεούται να δώσει στοιχεία για τον διαγωνισμό, γιατί είναι ιδιωτική εταιρεία». Μία «ιδιωτική εταιρεία» η οποία έχει αναλάβει την ιδιωτικοποίηση της διαχείρισης του νερού της δεύτερης μεγαλύτερης πληθυσμιακά πόλης της Ελλάδας.
Η απόφαση της ιδιωτικοποίησης της ΕΥΑΘ πάρθηκε επίσημα από την βουλή τον Φεβρουάριο του 2012, όπου με «συνοπτικές και ταχύτατες διαδικασίες επισπεύσθηκε η πώληση της Εταιρείας Ύδρευσης Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης».
Το σχέδιο της ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ αλλά και της ΕΥΔΑΠ πήγε να χαλάσει από έναν «αραχνιασμένο» κανόνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο οποίος προβλέπει ότι αν συγκεντρωθούν ένα εκατομμύριο υπογραφές πολιτών από τουλάχιστον επτά κράτη της ΕΕ και μάλιστα κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις που εξαρτώνται από τον συνολικό πληθυσμό μίας χώρας, τότε η Κομισιόν είναι υποχρεωμένη να αποδεχθεί την πρόσκληση της εν λόγω Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας και να προτείνει νομοθεσία για συγκεκριμένους τομείς.
Το απίθανο αυτό σενάριο όχι μόνο επετεύχθη, αλλά ο αριθμός των υπογραφών ξεπέρασε το 1,5 εκατομμύριο από οκτώ διαφορετικές χώρες. Η πρόσκληση των Ευρωπαίων πολιτών προς τους Ευρωπαίους τεχνοκράτες ήταν σαφής: το νερό πρέπει να παραμείνει δημόσιο αγαθό και να μην γίνει εμπόρευμα.
Η Μαρία Κανελλοπούλου, μέλος της Πρωτοβουλίας για τη Μη Ιδιωτικοποίηση του Νερού στην Ελλάδα (savegreekwater.org) και υπεύθυνη για την καμπάνια στη χώρα, δήλωσε στην εφημερίδα «Το Ποντίκι» στις 23 Μαΐου του 2013 πως «Παρότι έχουμε στα χέρια μας την πρώτη επιτυχημένη Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών από τότε που θεσμοθετήθηκε αυτό το εργαλείο από την Ε.Ε., ολόκληρους μήνες πριν από τη λήξη της διορίας, και αυτή είναι για το νερό, τη μη εμπορευματοποίησή του και την προστασία του από λογικές “αγοράς”, όπως οι επαπειλούμενες ιδιωτικοποιήσεις στη χώρα μας, η Κομισιόν κλείνει αυτιά και μάτια και προχωρά στις ιδιωτικοποιήσεις στις χώρες του Νότου, που τέθηκαν ως όροι για τα πακέτα δανεισμού (Ν. 4046/2012)».
Πράγματι, παρότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή γνώριζε για αρκετούς μήνες το αποτέλεσμα της πρωτοβουλίας αυτής από τους Ευρωπαίους πολίτες, επέλεξε να «διατυμπανίσει την ουδετερότητα της», όπως σχολίασε η κ. Κανελλοπούλου («Το Ποντίκι», 23/5/2013).
Τελικά, και κάτω από την πίεση των κοινωνιών κάθε γωνιάς της Ευρώπης, στα τέλη Ιουνίου του 2013 ο Ευρωπαίος Επίτροπος, αρμόδιος για θέματα εσωτερικής αγοράς, Μισέλ Μπαρνιέ, διαβεβαίωσε ότι «η ιδιωτικοποίηση του πόσιμου νερού δεν ήταν ποτέ στις προθέσεις (της ΕΕ), δεν υπήρξε ποτέ πραγματικότητα».
Πραγματικός στόχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μέχρι και την άνοιξη του 2013 ήταν «να βελτιωθεί το νομοθετικό πλαίσιο και να υπάρξει περισσότερη διαφάνεια, όσον αφορά τις επιχειρήσεις του κλάδου (νερό)» ενώ, έπειτα από ερώτηση του Ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκου Χουντή, ο Ευρωπαίος Επίτροπος Όλι Ρεν απάντησε ότι «η Κομισιόν «δεν έχει πολιτική που να υποχρεώνει τα κράτη-μέλη να ιδιωτικοποιούν τις υπηρεσίες ύδρευσης.
Η κατάρτιση του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων και η επιλογή των περιουσιακών στοιχείων αποτελούν αποκλειστική ευθύνη των οικείων κρατών-μελών (13/8/2013)».
 |
| Σεπτέμβριος 2009: Ο ΓΑΠ δεσμεύεται ότι δεν θα πουληθεί η ΕΥΑΘ. Δύο χρόνια αργότερα, η εταιρεία υπάγεται στο ΤΑΙΠΕΔ |
Στόχος της εκκαθάρισης των υποχρεώσεων για την ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ είναι να αποκρατικοποιηθούν απαλλαγμένες από βάρη (Ανακοίνωση υπουργείου Οικονομικών στους οικονομικούς συντάκτες των ελληνικών ΜΜΕ).
Το μέλλον της ΕΥΑΘ αλλά και των ΕΥΔΑΠ, ΔΕΗ, αφορά εκατομμύρια πολίτες. Στα μάτια ακόμη περισσοτέρων στην ευρωπαϊκή κοινή γνώμη, μοιάζει με οδηγό για το μέλλον του νερού και της ενέργειας σε ολόκληρη την ήπειρο. Η ελληνική κυβέρνηση από την πλευρά της, διαμηνύει, μέσω ρεπορτάζ των ιδιωτικών καναλιών, ότι «η ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ είναι μονόδρομος».
Παγκόσμια έρευνα του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Πολυεθνικών (Corporate Europe Observatory - CEO), του Διακρατικού Ινστιτούτου (Transnational Institute - ΤΝΙ) και του Προγράμματος Δημοτικών Υπηρεσιών (Municipal Services Project), διεθνών φορέων που παρακολουθούν τις δραστηριότητες των πολυεθνικών εταιρειών και τις συνέπειές τους στη ζωή των πολιτών, επισημαίνει ότι «Η Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΔΝΤ επιβάλλουν στην Ελλάδα την ιδιωτικοποίηση του νερού σε μεγάλες πόλεις, όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, σε αντάλλαγμα για τα δάνεια που έχουν δώσει στη χώρα» (enet.gr, 3/6/2013).
Η έρευνα αυτή παρουσίασε μια συστηματική ανάλυση της τάσης που ισχύει παγκοσμίως για την επιστροφή των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης στο δημόσιο, σε αντιδιαστολή με τις κυβερνητικές δεσμεύσεις της Ελλάδας προς τους δανειστές της.
H πραγματικότητα είναι ότι ο Νοέμβριος του 2013 φαίνεται ως ο καταληκτικός μήνας της ιδιωτικοποίησης της ΕΥΑΘ. Μίας υπηρεσίας ύδρευσης η οποία «εξυπηρετεί 510.000 συνδέσεις (σπίτια, Δημόσιο, επιχειρήσεις κ.λπ.) στην περιοχή Θεσσαλονίκης, που αντιστοιχεί σε 1.500.000 καταναλωτές. Έκανε το 2011 τζίρο 75,4 εκατ. ευρώ, είχε κέρδη προ φόρων 26 εκατ. ευρώ (τα καθαρά υπολογίζονται σε 21 εκατ. ευρώ), ίδια κεφάλαια 124,6 εκατ. ευρώ και απασχολεί 287 άτομα προσωπικό» (left.gr, 28/1/2013).
Κι όπως παρατήρησε ο -παραιτηθείς στις 29/5/2013- ευρωβουλευτής του συγκυβερνώντος με την Νέα Δημοκρατία, κόμματος του ΠΑΣΟΚ, Κρίτων Αρσένης, στην επιστολή αποχώρησής του από το κόμμα, σχετικά με την ιδιωτικοποίηση του νερού της Θεσσαλονίκης και των Αθηνών, αλλά και το ξεπούλημα κερδοφόρων δημόσιων οργανισμών, «κανένα από αυτά δεν είναι προϋπόθεση για την έξοδο από την κρίση. Για όλα αυτά η κρίση στάθηκε μια βολική δικαιολογία».
@polyfimos
[1] Η Ένωση Πολιτών για το Νερό είναι δευτεροβάθμια ένωση 6 πρωτοβάθμιων συνεταιρισμών νερού. Δημιουργήθηκε από την Κ 136 (Κίνηση Πολιτών που δημιουργήθηκε για να διεκδικήσουν την ΕΥΑΘ οι ίδιοι οι Θεσσαλονικείς, αντί να την αφήσουν να πουληθεί σε κάποια πολυεθνική). Ο Νόμος με βάση τον οποίο δημιουργήθηκε η ΕΠΝ είναι ο Ν1866/86, για τους αστικούς συνεταιρισμούς. Αυτό ήταν αναγκαίο, ώστε να υπάρχει ένα νομικό σχήμα που θα μπορούσε να διεκδικήσει την εξαγορά. Η ΕΠΝ κατέθεσε εκδήλωση ενδιαφέροντος για την εξαγορά του 51% της ΕΥΑΘ στον γνωστό διαγωνισμό. Άρα: η Κ 136 είναι πρωτοβουλία πολιτών, κίνηση πολιτών κλπ. Η ΕΠΝ είναι Δευτεροβάθμια Ένωση Συνεταιρισμών Νερού, η νομική μορφή που δημιουργήθηκε για να διεκδικήσει την ΕΥΑΘ.
[1] Η Ένωση Πολιτών για το Νερό είναι δευτεροβάθμια ένωση 6 πρωτοβάθμιων συνεταιρισμών νερού. Δημιουργήθηκε από την Κ 136 (Κίνηση Πολιτών που δημιουργήθηκε για να διεκδικήσουν την ΕΥΑΘ οι ίδιοι οι Θεσσαλονικείς, αντί να την αφήσουν να πουληθεί σε κάποια πολυεθνική). Ο Νόμος με βάση τον οποίο δημιουργήθηκε η ΕΠΝ είναι ο Ν1866/86, για τους αστικούς συνεταιρισμούς. Αυτό ήταν αναγκαίο, ώστε να υπάρχει ένα νομικό σχήμα που θα μπορούσε να διεκδικήσει την εξαγορά. Η ΕΠΝ κατέθεσε εκδήλωση ενδιαφέροντος για την εξαγορά του 51% της ΕΥΑΘ στον γνωστό διαγωνισμό. Άρα: η Κ 136 είναι πρωτοβουλία πολιτών, κίνηση πολιτών κλπ. Η ΕΠΝ είναι Δευτεροβάθμια Ένωση Συνεταιρισμών Νερού, η νομική μορφή που δημιουργήθηκε για να διεκδικήσει την ΕΥΑΘ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου