Η Μαρία Κριστόμπαλ, συντονίστρια ψυχικής υγείας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα/Médecins Sans Frontières (ΜSF), περιγράφει τις δυσκολίες στην παροχή ψυχοκοινωνικής υποστήριξης σε παιδιά που έχουν μεγαλώσει κάτω από ισραηλινή κατοχή.
Από τότε που ο ισραηλινός στρατός κατέλαβε για πρώτη φορά τη Δυτική Όχθη, το 1967, η εκτεταμένη στρατιωτική παρουσία στην περιοχή είναι μόνιμο φαινόμενο. Ένα πολύπλοκο σύστημα έχει αναπτυχθεί για να κρατήσει τον τοπικό πληθυσμό υπό έλεγχο, το οποίο δεν περιορίζεται μόνο στην παρουσία του τείχους που χωρίζει τη Δυτική Όχθη από το Ισραήλ. Σε καθημερινή βάση, οι Παλαιστίνιοι υφίστανται μια σειρά από διαδικασίες ελέγχου και διελεύσεις από οδοφράγματα, όλα υπό το άγρυπνο μάτι του στρατού-επιτηρητή.
Εν τω μεταξύ, οι ισραηλινοί εποικισμοί –που είναι παράνομοι σύμφωνα με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο - έχουν πολλαπλασιαστεί στην περιοχή. Η Χεβρώνα, η πιο πυκνοκατοικημένη πόλη στη Δυτική Όχθη, διαθέτει αρκετούς τέτοιους οικισμούς, ένας εκ των οποίων βρίσκεται στο ιστορικό κέντρο της πόλης. Οι 800 κάτοικοί του βρίσκονται υπό τη στενή προστασία του ισραηλινού στρατού.
Για τους Παλαιστίνιους αμάχους, η παρενόχληση από ισραηλινούς στρατιώτες και εποίκους, οι περιορισμοί στις μετακινήσεις τους, καθώς και η βία μεταξύ παλαιστινιακών παρατάξεων είναι μια σταθερή πραγματικότητα στην καθημερινότητά τους, που έχει ως αποτέλεσμα το φόβο, την απελπισία και την απογοήτευση. Αυτά τα συναισθήματα ενδέχεται να έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην ψυχική τους υγεία, και μάλιστα στα παιδιά οι συνέπειες μπορεί να είναι σοβαρές.
Οι MSF λειτουργούν ένα πρόγραμμα ψυχικής υγείας στη Δυτική Όχθη εδώ και πάνω από 10 χρόνια. Περισσότεροι από τους μισούς ασθενείς μας είναι παιδιά που έχουν υποστεί βία άμεσα συσχετιζόμενη με τις συγκρούσεις. Κυρίως έχουν υποστεί επιδρομές από το στρατό - σύμφωνα με τον ΟΗΕ, πάνω από 60 επιδρομές καταγράφονται κάθε εβδομάδα. Κατά τη διάρκεια μιας εισβολής, στρατιώτες σφραγίζουν κάποιο δρόμο τη νύχτα και εισβάλλουν στα σπίτια των κατοίκων, ψάχνοντας για ακτιβιστές. Συνήθως οι επιδρομές αυτές είναι επιθετικές και βίαιες, με τη συμμετοχή ενόπλων στρατιωτών, χρήση δακρυγόνων, σκυλιών και σπασμένων επίπλων. Συχνά καταλήγουν σε σύλληψη και κράτηση μελών οικογενειών. Η ταπείνωση και η απελπισία που αντιμετωπίζουν οι οικογένειες σε αυτές τις περιπτώσεις συχνά είναι συντριπτική.
Στο πρόγραμμά μας συνεργαζόμαστε με πολλά παιδιά που έχουν βιώσει επιδρομές στα σπίτια τους και υφίστανται σοβαρές συνέπειες, όπως αισθήματα απομόνωσης, εφιάλτες, συνεχή επαγρύπνηση, επιθετική συμπεριφορά. Εκδηλώνουν νυκτερινή ενούρηση, αλλαγή στη γλώσσα ή τη συμπεριφορά. Η συνεχής ένταση μπορεί επίσης να προκαλέσει σωματικά προβλήματα, όπως εξάντληση και πόνους, διαταραχές ύπνου και απώλεια όρεξης. Αυτές οι φυσικές αντιδράσεις μπορεί να προκαλέσουν συντριβή στα παιδιά και τις οικογένειές τους και, αν δεν αντιμετωπιστούν εγκαίρως, μπορεί να έχουν μια μη αναστρέψιμη επίδραση στην παιδική ανάπτυξη.
Τα παιδιά δεν γίνονται μάρτυρες μόνο γεγονότων όπως οι επιδρομές του ισραηλινού στρατού σε καθημερινή βάση, αλλά είναι, επίσης, και άμεσα θύματα κακοποίησης. Σύμφωνα με τους στρατιωτικούς νόμους που επιβάλλονται από το Ισραήλ στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη, τα παιδιά άνω των 12 ετών μπορούν να φυλακιστούν, ενώ τα άνω των 16 ετών αντιμετωπίζονται ως ενήλικες. Υπάρχουν δημοσιευμένα στοιχεία, από οργανώσεις όπως η Unicef, που μαρτυρούν σοβαρά περιστατικά κακοποίησης από το στρατό του Ισραήλ με θύματα ανήλικα κατά τη διάρκεια της κράτησης, ανάκρισης και φυλάκισης.
Η θεραπεία που οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα προσφέρουμε, παρέχεται από μια διεπιστημονική ομάδα που περιλαμβάνει ψυχολόγους (από παλαιστινιακό και διεθνές προσωπικό), κοινωνικούς λειτουργούς και γιατρό. Μέσα από εξειδικευμένη ψυχοκοινωνική υποστήριξη, στόχος μας είναι να απαλύνουμε τον πόνο των παιδιών αυτών και των οικογενειών τους και να τους βοηθήσουμε να ξεπεράσουν τις συνέπειες της βίας. Προσπαθούμε επίσης να ενισχύσουμε την ικανότητά τους να αντιμετωπίσουν νέες δυσκολίες, καθώς το περιβάλλον όπου ζουν είναι βίαιο και απειλητικό, και πιθανό να συνεχίσει να είναι έτσι. Παρέχουμε υποστήριξη σε οικογένειες και σε ομάδες, στη βάση ατομικών συνεδριών.
Πρόσφατα δημιουργήσαμε ένα παρόμοιο πρόγραμμα στη διαιρεμένη Ανατολική Ιερουσαλήμ, ένα σύνθετο αστικό περιβάλλον, όπου εξελίσσεται ένας γεωπολιτικός πόλεμος. Παγιδευμένα μέσα σε ένα δίκτυο συμφερόντων και πολιτικών πιέσεων, τα παιδιά γίνονται άλλη μια φορά τα ευάλωτα θύματα αυτής της κατάστασης. Άγχος και διαταραχές συμπεριφοράς είναι συνηθισμένα μεταξύ των νέων που προσέρχονται να ζητήσουν βοήθεια στο πρόγραμμά μας.
Σε μια ένοπλη σύγκρουση, οι σταθερές δομές που προστατεύουν την ταυτότητά μας ως ατόμων, δηλαδή ο τόπος μας, η οικογένεια, η κοινωνική μας κατάσταση, η αξιοπρέπεια - καταστρέφονται. Η προσαρμογή σ’ αυτή την απώλεια απαιτεί τεράστια προσπάθεια και συχνά είναι οδυνηρή. Άγχος, θλίψη, ενοχή και απογοήτευση είναι τα συναισθήματα που εκδηλώνουν συνεχώς οι ασθενείς μας. Ξεκινάμε βοηθώντας τους να κατανοήσουν ότι αυτά τα συναισθήματα είναι αναμενόμενες, λογικές αντιδράσεις στην κατάσταση, και προσπαθούμε να δημιουργήσουμε έναν ασφαλή, ιδιωτικό χώρο όπου οι ασθενείς να μπορούν να μοιραστούν τις εμπειρίες τους και να αποφασίσουν ένα σχέδιο δράσης που θα τους βοηθήσει να ανακουφίσουν τον πόνο τους.
Η δουλειά στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη είναι γεμάτη δυσκολίες, λόγω της πολυπλοκότητας της κατάστασης. Εκτός από την ισραηλινο-παλαιστινιακή διένεξη, υπάρχουν επίσης συγκρούσεις μεταξύ διαφόρων παλαιστινιακών παρατάξεων. Η διάρκεια της Κατοχής έχει επίσης χρόνιες συνέπειες όσον αφορά στην πρόσβαση των ανθρώπων στην υγειονομική περίθαλψη και την απασχόληση, και έχει επιφέρει αύξηση των επιπέδων κοινωνικής και ενδοοικογενειακής βίας. Οι μηχανισμοί προσαρμογής των ανθρώπων φτάνουν στα όριά τους, και η συντριβή και η απελπισία είναι μια καθημερινή πραγματικότητα.
Από τότε που ο ισραηλινός στρατός κατέλαβε για πρώτη φορά τη Δυτική Όχθη, το 1967, η εκτεταμένη στρατιωτική παρουσία στην περιοχή είναι μόνιμο φαινόμενο. Ένα πολύπλοκο σύστημα έχει αναπτυχθεί για να κρατήσει τον τοπικό πληθυσμό υπό έλεγχο, το οποίο δεν περιορίζεται μόνο στην παρουσία του τείχους που χωρίζει τη Δυτική Όχθη από το Ισραήλ. Σε καθημερινή βάση, οι Παλαιστίνιοι υφίστανται μια σειρά από διαδικασίες ελέγχου και διελεύσεις από οδοφράγματα, όλα υπό το άγρυπνο μάτι του στρατού-επιτηρητή.
Εν τω μεταξύ, οι ισραηλινοί εποικισμοί –που είναι παράνομοι σύμφωνα με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο - έχουν πολλαπλασιαστεί στην περιοχή. Η Χεβρώνα, η πιο πυκνοκατοικημένη πόλη στη Δυτική Όχθη, διαθέτει αρκετούς τέτοιους οικισμούς, ένας εκ των οποίων βρίσκεται στο ιστορικό κέντρο της πόλης. Οι 800 κάτοικοί του βρίσκονται υπό τη στενή προστασία του ισραηλινού στρατού.
 |
| Στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη τα παιδιά εκφράζουν τους φόβους και τα συναισθήματά τους μέσα από τις ζωγραφιές τους. Στρατιώτες, τανκς, όπλα, δάκρυα και εισβολές αποτελούν τα βασικά θέματα των ζωγραφιών τους. |
Για τους Παλαιστίνιους αμάχους, η παρενόχληση από ισραηλινούς στρατιώτες και εποίκους, οι περιορισμοί στις μετακινήσεις τους, καθώς και η βία μεταξύ παλαιστινιακών παρατάξεων είναι μια σταθερή πραγματικότητα στην καθημερινότητά τους, που έχει ως αποτέλεσμα το φόβο, την απελπισία και την απογοήτευση. Αυτά τα συναισθήματα ενδέχεται να έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην ψυχική τους υγεία, και μάλιστα στα παιδιά οι συνέπειες μπορεί να είναι σοβαρές.
Οι MSF λειτουργούν ένα πρόγραμμα ψυχικής υγείας στη Δυτική Όχθη εδώ και πάνω από 10 χρόνια. Περισσότεροι από τους μισούς ασθενείς μας είναι παιδιά που έχουν υποστεί βία άμεσα συσχετιζόμενη με τις συγκρούσεις. Κυρίως έχουν υποστεί επιδρομές από το στρατό - σύμφωνα με τον ΟΗΕ, πάνω από 60 επιδρομές καταγράφονται κάθε εβδομάδα. Κατά τη διάρκεια μιας εισβολής, στρατιώτες σφραγίζουν κάποιο δρόμο τη νύχτα και εισβάλλουν στα σπίτια των κατοίκων, ψάχνοντας για ακτιβιστές. Συνήθως οι επιδρομές αυτές είναι επιθετικές και βίαιες, με τη συμμετοχή ενόπλων στρατιωτών, χρήση δακρυγόνων, σκυλιών και σπασμένων επίπλων. Συχνά καταλήγουν σε σύλληψη και κράτηση μελών οικογενειών. Η ταπείνωση και η απελπισία που αντιμετωπίζουν οι οικογένειες σε αυτές τις περιπτώσεις συχνά είναι συντριπτική.
 |
| Τα παιδιά δεν γίνονται μάρτυρες μόνο γεγονότων όπως οι επιδρομές του ισραηλινού στρατού σε καθημερινή βάση, αλλά είναι, επίσης, και άμεσα θύματα κακοποίησης. |
Στο πρόγραμμά μας συνεργαζόμαστε με πολλά παιδιά που έχουν βιώσει επιδρομές στα σπίτια τους και υφίστανται σοβαρές συνέπειες, όπως αισθήματα απομόνωσης, εφιάλτες, συνεχή επαγρύπνηση, επιθετική συμπεριφορά. Εκδηλώνουν νυκτερινή ενούρηση, αλλαγή στη γλώσσα ή τη συμπεριφορά. Η συνεχής ένταση μπορεί επίσης να προκαλέσει σωματικά προβλήματα, όπως εξάντληση και πόνους, διαταραχές ύπνου και απώλεια όρεξης. Αυτές οι φυσικές αντιδράσεις μπορεί να προκαλέσουν συντριβή στα παιδιά και τις οικογένειές τους και, αν δεν αντιμετωπιστούν εγκαίρως, μπορεί να έχουν μια μη αναστρέψιμη επίδραση στην παιδική ανάπτυξη.
Τα παιδιά δεν γίνονται μάρτυρες μόνο γεγονότων όπως οι επιδρομές του ισραηλινού στρατού σε καθημερινή βάση, αλλά είναι, επίσης, και άμεσα θύματα κακοποίησης. Σύμφωνα με τους στρατιωτικούς νόμους που επιβάλλονται από το Ισραήλ στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη, τα παιδιά άνω των 12 ετών μπορούν να φυλακιστούν, ενώ τα άνω των 16 ετών αντιμετωπίζονται ως ενήλικες. Υπάρχουν δημοσιευμένα στοιχεία, από οργανώσεις όπως η Unicef, που μαρτυρούν σοβαρά περιστατικά κακοποίησης από το στρατό του Ισραήλ με θύματα ανήλικα κατά τη διάρκεια της κράτησης, ανάκρισης και φυλάκισης.
Η θεραπεία που οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα προσφέρουμε, παρέχεται από μια διεπιστημονική ομάδα που περιλαμβάνει ψυχολόγους (από παλαιστινιακό και διεθνές προσωπικό), κοινωνικούς λειτουργούς και γιατρό. Μέσα από εξειδικευμένη ψυχοκοινωνική υποστήριξη, στόχος μας είναι να απαλύνουμε τον πόνο των παιδιών αυτών και των οικογενειών τους και να τους βοηθήσουμε να ξεπεράσουν τις συνέπειες της βίας. Προσπαθούμε επίσης να ενισχύσουμε την ικανότητά τους να αντιμετωπίσουν νέες δυσκολίες, καθώς το περιβάλλον όπου ζουν είναι βίαιο και απειλητικό, και πιθανό να συνεχίσει να είναι έτσι. Παρέχουμε υποστήριξη σε οικογένειες και σε ομάδες, στη βάση ατομικών συνεδριών.
Πρόσφατα δημιουργήσαμε ένα παρόμοιο πρόγραμμα στη διαιρεμένη Ανατολική Ιερουσαλήμ, ένα σύνθετο αστικό περιβάλλον, όπου εξελίσσεται ένας γεωπολιτικός πόλεμος. Παγιδευμένα μέσα σε ένα δίκτυο συμφερόντων και πολιτικών πιέσεων, τα παιδιά γίνονται άλλη μια φορά τα ευάλωτα θύματα αυτής της κατάστασης. Άγχος και διαταραχές συμπεριφοράς είναι συνηθισμένα μεταξύ των νέων που προσέρχονται να ζητήσουν βοήθεια στο πρόγραμμά μας.
Σε μια ένοπλη σύγκρουση, οι σταθερές δομές που προστατεύουν την ταυτότητά μας ως ατόμων, δηλαδή ο τόπος μας, η οικογένεια, η κοινωνική μας κατάσταση, η αξιοπρέπεια - καταστρέφονται. Η προσαρμογή σ’ αυτή την απώλεια απαιτεί τεράστια προσπάθεια και συχνά είναι οδυνηρή. Άγχος, θλίψη, ενοχή και απογοήτευση είναι τα συναισθήματα που εκδηλώνουν συνεχώς οι ασθενείς μας. Ξεκινάμε βοηθώντας τους να κατανοήσουν ότι αυτά τα συναισθήματα είναι αναμενόμενες, λογικές αντιδράσεις στην κατάσταση, και προσπαθούμε να δημιουργήσουμε έναν ασφαλή, ιδιωτικό χώρο όπου οι ασθενείς να μπορούν να μοιραστούν τις εμπειρίες τους και να αποφασίσουν ένα σχέδιο δράσης που θα τους βοηθήσει να ανακουφίσουν τον πόνο τους.
Η δουλειά στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη είναι γεμάτη δυσκολίες, λόγω της πολυπλοκότητας της κατάστασης. Εκτός από την ισραηλινο-παλαιστινιακή διένεξη, υπάρχουν επίσης συγκρούσεις μεταξύ διαφόρων παλαιστινιακών παρατάξεων. Η διάρκεια της Κατοχής έχει επίσης χρόνιες συνέπειες όσον αφορά στην πρόσβαση των ανθρώπων στην υγειονομική περίθαλψη και την απασχόληση, και έχει επιφέρει αύξηση των επιπέδων κοινωνικής και ενδοοικογενειακής βίας. Οι μηχανισμοί προσαρμογής των ανθρώπων φτάνουν στα όριά τους, και η συντριβή και η απελπισία είναι μια καθημερινή πραγματικότητα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου