27 Νοε 2012

Οι Καταλανικές εκλογές της 25/11 αναλυτικά

από τον @mpatman

Για πρώτη φορά μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1992 τράβηξε τόσο πολύ τα φώτα της δημοσιότητας η Βαρκελώνη, πρωτεύουσα της Καταλονίας. Εκαντοντάδες δημοσιογράφοι απο όλο τον κόσμο μαζεύτηκαν στην Βαρκελώνη για να καταγράψουν απο κοντά τις προχτεσινές (25 Νοεμβρίου) περιφερειακές εκλογές, τις δέκατες στην μετα Φράνκο εποχή. Σε δηλώσεις τους στην τοπική τηλεόραση, όλοι σχεδόν οι ξένοι δημοσιογράφοι παραδέχτηκαν οτι τους είναι πολύ δύσκολο να καταλάβουν αυτό που συμβαίνει, ειδικά για όσους προέρχονται απο μη ομοσπονδιακά κράτη, όπως το Γαλλικό και το Ελληνικό, αλλά ότι αντιλαμβάνονται την σημασία αυτής της εκλογικής αναμέτρησης. Τι προκαλεί τόσο ενδιαφέρον για τις τοπικές εκλογές μιας περιφέρειας σε μια χώρα του νότου της Ευρώπης; Α) Το οικονομικό μέγεθος της Καταλονίας. Είναι η 15η οικονομία της Ευρώπης, με ΑΕΠ κοντά στα 200 εκατομυρριων ευρώ (2010), αντίστοιχο περίπου με αυτό της Πορτογαλίας, που την κατατάσει πρώτη Ισπανική περιφέρεια σε οικονομικά μεγέθη. Συνεισφέρει το 20% περίπου του συνολικού Ισπανικού ΑΕΠ Β) Η πιθανή προοπτική της ανεξαρτησίας, που μαζί με την Σκωτία και την Φλάνδρα δημιουργεί επιπλέον προβλήματα την Ευρωπαϊκή Ένωση, και Γ) Η γενικότερη οικονομική κρίση στην Ισπανία

Όλη η προεκλογική ατζέντα που τέθηκε κυρίως απο το CiU και την κεντρική κύβερνηση του PP στην Μαδρίτη επικεντρώθηκε στο θέμα της ανεξαρτηασίας. Οι έκτακτες εκλογές προκυρήχθηκαν απο τον Πρόεδρο της Καταλονίας και του κυβερνώντος τότε CiU, μετά την άκαρπη συνάντηση που είχε αρχές Οκτωβρίου με τον Πρωθυπουργό της Ισπανίας Μαριάνο Ραχόι. Το θέμα της συνάντησης ήταν το αίτημα της Καταλονίας για νέα οικονομική συμφωνία μεταξύ της περιφέρειας της Καταλονίας και της Κεντρικής Κυβέρνησης. Η Ισπανία είναι ένα είδος χαλαρής ομοσπονδίας, στην οποία η κάθε περιφέρεια να έχει μια “ειδική” συμφωνία με την κεντρική διοίκηση στη Μαδρίτη, αλλά οι αρμοδιότητες για την υγεία, την εκπαίδευση και τις υποδομές, εναπόκεινται στις περιφέρειες. Επίσης, κάθε περιφέρεια συνείσφέρει μέσω της φορολογίας στα οικονομικά του ομοσπονδιακου κράτους, και στην συνέχεια αναδιανέμονται τα κονδύλια στην κάθε περιοχή, με ένα σύστημα παρόμοιο με τον προϋπολογισμό της Ευρωπαίκής Ένωσης. Σύμφωνα με αυτή την οικονομική συμφωνία, η Καταλονία είναι net contributor, καθότι συνεισφέρει περισσότερο απο όσο “λαμβάνει”. Αυτή την οικονομική συμφωνία ήθελε να αλλάξει ο Αρτούρ Μάς, αλλά έλαβε την αρνητική απάντηση του Μαριάνο Ραχόι.

Αναμφισβήτητα, ο μεγάλος χαμένος των εκλογών ήταν το κόμμα του Αρτουρ Μάς, το CiU (Convergencia i Unió), μολονότι κέρδισε τις εκλογές με 30,68% (50 έδρες). Το CiU είναι συνασπισμός δύο κομμάτων, του CDC (Δημοκρατική Σύγκλιση της Καταλονίας) και του UDC (Δημοκρατική Ένωση της Καταλονίας). Το CDC είναι είναι ένα συντηρητικό φιλελεύθερο κόμμα, ενώ απο την άλλη το UDC ένα χριστιανοδημοκρατικό κόμμα με γνωστές σχέσεις με το το OPUS DEI. Και τα δυο κόμματα είναι υπερ της αυτονομίας της Καταλονίας. Επίσης ο συνασπισμός έχει κερδίσει όλες τις εκλογές αναμετρήσεις (σε έδρες) στην περιφέρεια της Καταλονίας από την αρχή της Ισπανικής μεταπολίτευσης. Σε αυτές τις εκλογές το CiU έχασε περίπου 9 ποσοστιαίες μονάδες, συγκριτικά με τις εκλογές του 2010, ενώ πιο συγκεκριμένα στην εκλογική περιφέρεια της Βαρκελώνης έχασε 12 ποσοστιαίες μονάδες. Όμως στην αρχή της εκλογικής καμπάνιας όλα ήταν διαφορετικά. Οι δημοσκοπήσεις στην αρχή της καμπάνιας έδειχναν αύξηση του εκλογικού ποσοστού του CiU, σε σημείο να είναι πιθανή και η αυτοδυναμία (68 έδρες). Με την πάροδο των εβδομάδων τα δημοσκοπικά ποσοστά του έπεσαν σε τέτοιο βαθμό που πλέον φαινόταν οτι η αυτοδυναμία, που ήταν και ο κύριος στόχος του Μάς, θα ήταν ένα απλώς ένα όνειρο. Ακόμα και το exit poll του καταναλικού τηλεοπτικού καναλιού του έδινε μεταξύ 54-57 έδρες, ενω τελικά κατάφερε να συγκρεντρώσει μόνο 50 έδρες. Οι κύριοι λόγοι της μεγάλης πτώσης του CiU, δεν ήταν άλλοι απο τις μεγάλες κοινωνικές περικοπές που πραγματοποιήσε τα τελευταία 2 χρόνια η κυβέρνηση του Αρτούρ Μάς, η αύξηση της ανεργίας, και η κακή οικονομική κατάσταση της Περιφέρειας. Ο Αρτούρ Μάς ήλπιζε οτι με έναν προεκλογικό αγώνα αποκλειστικά επικεντρωμένο στο θέμα της ανεξαρτήσιας, θα κατάφερνε να αποπροσανατολίσει τις κοινωνικές αντιδράσεις προσβλέποντας στο καταλανικό συναίσθημα. Στις δηλώσεις του μετά την ολοκλήρωση της καταμέτρησης των ψήφων απέδωσε το αρνητικό αποτέλεσμα στην κρίση, ενώ ζήτησε πλέον και απο τα άλλα πολιτικά κόμματα να αναλάβουν ευθύνες στην διαδιακασία της αυτονομίας αλλά και στην καθημερινή διακύβερνηση, δείχνοντας την διάθεση του να συνεργαστεί με κάποιο άλλο πολιτικό κόμμα, ώστε να μην έχει τόσο μεγάλη φθορά στο μέλλον απο την διακυβέρνηση και την διαχείρηση της κρίσης. Αυτό ήταν και το χειρότερο αποτέλεσμα του CiU τα τελευταια 28 χρόνια.

Το δεύτερο κόμμα και ο μέγάλος νικητής των εκλογών ήταν το κόμμα της Ρεπουμπλικάνικης Αριστεράς της Καταλονίας (ERC), ένα κόμμα ιστορικό για την περιοχή, αφού είχε κερδίσει τις πρώτες εκλογές που διεξήχθησαν στην Καταλονία, το 1932. Πρόκειται για ένα κόμμα σοσιαλδημοκρατικό υπερ της ανεξαρτησίας της Καταλονίας. Κατάφερε σε αυτές τις εκλογές να διπλασίασει τις έδρες του στο Καταναλικό κοινοβούλιο και απο 10 έδρες να φτάσει τις 21. Είναι παραδοσιακά το πιο αυτονομιστικό κόμμα της Καταλονίας και κατάφερε να συσπειρώσει τις φωνές ανεξερτησίας. Όπως δήλωσαν τα Ισπανικά και τα Καταλανικά ΜΜΕ, το εκλογικό κοινό προτίμησε το αυθεντικό απο το “ψεύτικο”, όσον αφορά το θέμα της ανεξαρτησίας, και η προεκλογική καμπάνια του CiU οδήγησε τελικά στην αύξηση των ποσοστών της ERC

To τρίτο κόμμα και ο δεύτερος χαμένος των εκλογών ήταν το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Καταλονίας (PSC), που έχασε 8 έδρες απο τις 28 έδρες που είχε στο προηγούμενο κοινοβούλιο. Για πρώτη φορά κατα την διάρκεια της μεταπολίτευσης, έχασε την δευτερη θέση που παραδοσιακά είχε στην Καταλονία. Ένα αποτέλεσμα απολύτως αναμενόμενο, γιατί το Σοσιαλιστικό Κόμμα είναι σε ελεύθερη πτώση, και απο την στιγμή που έχασε τις εθνικές εκλογές το 2011, έχει παρατηρηθεί πτώση και στα δημοσκοπικά του εθνικά ποσοστά, αλλά και στις τοπικές εκλογές στην Χώρα των Βάσκων και την Γαλίθια. Η μοναδική εξαίρεση ήταν η νίκη του στις τοπικές εκλογές της Ανδαλουσίας. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα χρεώνεται ακόμα σε μεγάλο βαθμό την κρίση, στην οποία έχει μπεί η Ισπανία, αλλά και πιο συγκεκριμένα στην περίπτωση των τοπικών εκλογών της Καταλονίας, τη μη ξεκάθαρη απάντηση του στο θέμα της ανεξαρτησίας. Αυτό ήταν το χειρότερο αποτέλεσμα του Σοσιαλιστικού Κόμματος στις Καταλανικές εκλογές.

Τέταρτο κόμμα, αυξάνοντας κατά μια έδρα την δύναμη του (απο 18 σε 19 εδρες) ήταν το Λαϊκό Κόμμα (PP), το κυβερνών κόμμα της Ισπανίας. Κατάφερε να συσπειρώσει τις περισσότερες φωνές υπερ της ένωσης της Ισπανίας, και να αντέξει στην αυξημένη διπολική διαμάχη, με την βοήθεια της Μαδρίτης, και τις “απειλές” της προς την Καταλονία σε περίπτωση που επιδιώξει να ανεξαρτοποιηθεί.

Πέμπτο κόμμα, αυξάνοντας κατά 3 έδρες (απο 10 σε 13 έδρες) την δύναμη του ήταν το κόμμα της ICV-EUiA (Πρωτοβουλία για την Καταλονία Πράσινοι - Ενωμένη και Εναλλακτική Αριστερά). Είναι η εκπρόσωπος της Ενωμένης Αριστεράς (Izquierda Unida) στην Καταλονία και απόγονος του ιστορικού PSUK. Είναι ένα κόμμα που έχει παρόμοια σύνθεση και δομή με τον Ελληνικό ΣΥΡΙΖΑ και στο οποίο συμμετέχει και το Κομμουνιστικό Κόμμα. Το αποτέλεσμα του μάλλον κρίνεται κατώτερο των προσδοκιών του, αφού δεν κατάφερε να συσπειρώσει τις φωνές της κοινωνικής αντίδρασης. Ένας ακόμα λόγος για το αποτέλεσμα της ICV-EUiA ήταν και η θέση της στο θέμα της ανεξαρτησίας, που ενώ υποστηρίζει απο την μια το δημοψήφισμα για μια πιθανή ανεξαρτησία, και στο δικαίωμα του Καταλανικού λαού να αποφασίσει για το μέλλον του, απο την άλλη υπερασπίζεται περισσότερο φεντεραλισμό στην Ισπανία και την διατήρηση του ομοσπονδιακού συστήματος της Ισπανίας. Υπενθυμίζεται οτι επιστρατευτηκε μέχρι και ο Αλέξης Τσίπρας που παρέστη στην τελευταία δημόσια εκδήλωση του κόμματος για να ενισχύσει την προσπάθεια του κόμματος. Ακόμα καοκι με αυτά τα δεδομένα ήταν το καλύτερο αποτέλεσμα του κόμματος απο τότε που κατεβαίνει στις εκλογές ως ICV.

Έκτο κόμμα, και ο δεύτερος μεγάλος νικητής των εκλογών, που κατάφερει να τριπλασιάσει τις έδρες του (απο 3 σε 9) ήταν το κόμμα C’s (Cuitadans - Πολίτες). Ένα νέο σχετικά κόμμα που ιδρύθηκε το 2006, με ρίζες στον σοσιαλοφιλελευθερισμό, και την κεντροδεξιά. Ένα κόμμα υπερ της ενωμένης Ισπανίας (Κατέβηκε με το σλόγκαν “Ενωμένοι καλύτερα”) και ενάντια σε οποιοδήποτε δημοψήφισμα. Κατάφερε να προσελκύσει όσους ήταν δυσαρεστημένοι με τα παραδοσιακά κόμματα και κατά της διαδικασίας της αυτονομίας

Έβδομο και τελευταίο κόμμα στο νέο Καταλανικό Κοινοβούλιο με 3 έδρες θα είναι η CUP (Υποψηφιότητα της Λαϊκής Ενότητας), κόμμα που ανήκει στην Αντιπκαπιταλιστική Αυτονομιστική Ριζοσπαστική αριστερά. Είναι ένα κόμμα που κατεβαίνει για πρώτη φορά στις εκλογές σε επίπεδο περιφέρειας, ενώ είχε κατέβει ήδη σε διάφορρες εκλογικές αναμετρήσεις σε επίπεδο πρωτοβάθμιας τοπικής αυτοδιοικήσης, και συμμετέχει σε δημοτικά συμβούλια. Έχει οριζόντια δομή και οι αποφάσεις του λαμβάνονται σε συνελεύσεις, και στηρίζει τη δύναμη του στα κοινωνικά κινήματα και τις οργανώσεις βάσης. Αν και αρκετοί θεώρησαν μεγάλη έκπληξη την είσοδο του στο κοινοβούλιο, όλες οι τελευταίες δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι ήταν πολύ πιθανό αυτό το ενδεχόμενο. Η απόφαση για την κάθοδο του κόμματος στις εκλογές ελήφθη σε γενική συνέλευση του κόμματος όπου διεξήχθησαν και εσωτερικές εκλογές με συμμετοχή απο τα μέλη του κόμματος. Υποστηρίχθηκε πολύ απο διαφόρα κινήματα της Καταλονίας, όπως αυτό των Ιντιγνάδος, αν και όχι ανοιχτά. Στις δηλώσεις του μετά την ολόκληρωση της καταμέτρησης ο Νταβίντ Φερνάντεθ (Πρώτος στο εκλογικό ψηφοδέλτιο του CUP) δήλωσε οτι δεν κερδίθηκε τίποτα και οτι ο αγώνας συνεχίζεται στον δρόμο, αλλά οτι πλέον θα υπάρχει και μια άλλη φωνή στο Καταλανικό Κοινοβούλιο. Έκλεισε λέγοντας οτι ο λαός συμμετέχει στην “γιορτή” της δημοκρατίας που είναι οι εκλογές, αλλά οι αγορές ψηφίζουν κάθε μέρα.

Η συμμετοχή στις Καταλανικές εκλογές ήταν η μεγαλύτερη στην μεταπολιτευτική ιστορία της Ισπανίας, αγγίζοντας το 70%, γεγονός που αποδεικνύει με έναν ακόμα τρόπο την σημασία των εκλογών αυτών για το μέλλον της Καταλονίας.

Με την επόμενη μέρα των εκλογών αναδεικνύονται τρία ζητήματα:

1. Με ποιόν θα συγκυβερνήσει το CiU. Οι λογικές επιλογές του είναι η συνεργασία με τα επόμενα 3 κόμματα (βάση εδρών) των εκλογών (ERC, PSC, PP) που κατέκτησαν πάνω απο 18 έδρες, όσες δηλαδή λείπουν απο το CiU, ώστε να εκλέξει η Καταλανική βουλή τον Μάς ως τον επόμενο Πρόεδρο της Καταλονίας. Ήδη απο τις πρώτες δηλώσεις του Μάς η λύση που προκρίνεται είναι το ERC, η οποία ήδη φαίνεται πολύ θετικά διακείμενη σε αυτή την προοπτική. Για να συμφωνήσει όμως η ERC να δώσει ψήφο εμπιστοσύνης στον Αρτούρ Μάς, διαπραγματεύεται πάρα πολλά σε κοινωνικό επίπεδο, με πρώτο αίτημα την κατάργηση του ενός ευρώ ανα ιατρική συνταγή.

2. Ο προϋπολογισμός για το 2013, και ο οποίος θα κατατεθεί προς ψήφιση στις αρχές του 2013 (παρατάθηκε η κατατάθεση του λόγω εκλογών) και το εάν θα περιλαμβάνει νέες περικοπές αλλά και ποιές θα είναι αυτές.

3. Η προοπτική της αυτονομίας, η οποία ήταν και η σημαία του CiU κατά την προεκλογική εκστρατεία. Αυτή την στιγμή τα κόμματα που είναι υπερ της διεξαγωγής δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία συγκεντρώνουν 87 έδρες, λίγο λιγότερο δηλαδή απο τα ⅔ της Καταλανικής Βουλής.

Για τα γεγονότα αναλυτικά, μπορείτε να δείτε εδώ.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου