Μετανάστες στο σχολείο: Εύρημα κόντρα στο ρεσιτάλ ρατσισμού και μισαλλοδοξίας

Πηγή

Παρακάτω ακολουθεί μια σχετικά σύντομη τηλεφωνική συζήτηση με την ψυχολόγο και καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Φρόσω Μόττη Στεφανίδη για την προσαρμογή των μεταναστών στην πραγματικότητα των ελληνικών σχολείων και της κοινωνίας. 

Ενώ η διεθνής βιβλιογραφία έχει εντοπίσει το φαινόμενο της ομοφιλίας σε αρκετές μελέτες εφήβων γηγενών και μεταναστών στο σχολικό περιβάλλον (όπου μεταξύ άλλων, κυριαρχεί ο φόβος για τον «ξένο», τον «Άλλο» και είναι έκδηλη η αγωνία της «πολιτισμικής ασυνέχειας» μεταξύ σχολείου-οικογένειας), η πρώτη -για τα διεθνή δεδομένα- διαχρονική έρευνα της κ. Μόττη (3 χρόνια), αναδεικνύει ένα νέο, θετικό εύρημα που ερμηνεύεται ταυτόχρονα (και) ως μια απάντηση στο πρόσφατο ρεσιτάλ συντηρητισμού και εκφασισμού των γηγενών πολιτών.

Χωρίς μάλιστα να γίνεται ιδιαίτερη προσπάθεια από τα σχολεία στα οποία εστίασε η έρευνα, δηλαδή στοχευμένες εκπαιδευτικές δράσεις για συνεργασία αλλοδαπών και ντόπιων, τα παιδιά «απελευθερώθηκαν», εξοικειώθηκαν, βελτίωσαν τη συμβίωσή τους και κατονόμαζαν φίλους τους «αλλοδαπούς»· εκείνους που τρία χρόνια πριν, δεν θεωρούσαν κοντά τους. Η ομοφιλία, η προτίμηση δηλαδή για τον «ίδιο», με την παρόμοια συμπεριφορά, γλώσσα, θρήσκευμα κ.τλ. είχε εξασθενήσει.  




Ακολουθεί ένας «οδηγός», για πιο στοχευμένη ακρόαση. 

00:00 – 03:23

Η ταυτότητα των ερευνών, η αναζήτηση των παραγόντων που βοηθούν ή εμποδίζουν την προσαρμογή των μεταναστών στο σχολείο.

3:23 – 09:52

Το ενδιαφέρον εύρημα: τα παιδιά στην αρχή κατονόμαζαν για φίλους τους, τους ομοεθνείς. Ωστόσο, με την πάροδο των χρόνων και μέχρι την τρίτη γυμνασίου αυτό δεν ίσχυε. Τόσο οι μετανάστες όσο και οι Έλληνες συμμαθητές τους είχαν εξοικειωθεί μεταξύ τους, δεν υπήρχε το χάσμα με τον «ξένο» και μάλιστα χωρίς να γίνεται ιδιαίτερη προσπάθεια από το σχολείο. Ένα μάλλον αυθόρμητο και «αυτόματο» αποτέλεσμα. 

09:52 – 15:30 

Η σημασία της πολυπολιτισμικής πραγματικότητας και οι φοβίες των γονιών. Ορισμένα σχόλια για την κυρίαρχη κουλτούρα που εκπροσωπούν τα σχολεία στις κοινωνίες υποδοχής. 

15:30 – 22:40

Μια κουβέντα για την «ταξικότητα» στα σχολεία και τον κοινωνικό δαρβινισμό.
Μετανάστες & Έλληνες: όταν δηλώνουν λιγότερα οικονομικά/κοινωνικά προβλήματα, οι μετανάστες τα πάνε πολύ χειρότερα στους βαθμούς απ’ ότι οι Έλληνες.
Μετανάστες & Έλληνες: όταν η κοινωνικο-οικονομική αντιξοότητα αυξάνεται, όταν δηλαδή όλοι δηλώνουν μεγαλύτερα οικονομικά/κοινωνικά προβλήματα, οι επιδόσεις βρίσκονται σε ελεύθερη πτώση και για τους «δύο». 

22:40 – τέλος 

Μια συνολική ματιά στην πολιτική προσέγγιση του ζητήματος· της ένταξης, της συνεργασίας και της πολυπολιτισμικής σύνδεσης. «Είναι σημαντική η στήριξη των μεταναστών και ιδίως των παιδιών τους διότι θα μείνουν εδώ – ακόμη και παιδιά/μετανάστες που επέστρεψαν στις πατρίδες τους εξαιτίας της κρίσης δεν μπορούν να προσαρμοστούν…», λέει η κ. Μόττη. 

Ένα επιβεβλημένο υστερόγραφο: 

Η συγκεκριμένη συνέντευξη έγινε με αφορμή την πρόσφατη παρουσία της κ. Μόττη στην εκπομπή της ΝΕΤ «Πέμπτη βράδυ x2» (παρουσιαστές ο Γιάννης Πολίτης και η Πηνελόπη Γαβρά). Η εικόνα που σχημάτισε ο γράφων όπως και αρκετοί άλλοι για τη δημοσιογραφική υποδοχή και προβολή των ευρημάτων της έρευνας ήταν αρνητική - οι αντιδράσεις των παρουσιαστών κυμάνθηκαν στην κλίμακα της «άρνησης/απογοήτευσης» μέχρι και της «ανταπάντησης» («μα καλά, τα αρνητικά όμως; (σ.σ: τα αρνητικά στοιχεία από τη συμβίωση μεταναστών – γηγενών). 

Χρήστος Σύλλας